________________
ભરોસર-બાહુબલી સજઝાય
૧૮૩
એક દિવસ અનુપયોગતાથી નર્મદાસુંદરીથી એક સાધુ ઉપર પાનની પિચકારી ઊડી. સાધુ બોલ્યા “આ આશાતના પતિનો વિયોગ સૂચવે છે. ત્યારપછી એકવાર સમુદ્રની સફર કરતાં નર્મદાસુંદરી અને તેમના પતિ વહાણમાં બેઠા બેઠા સુંદર સંગીત સાંભળતા હતાં. નર્મદાસુંદરીએ ગાયકના અવાજ ઉપરથી તેના રૂપ આદિનું આબેહુબ વર્ણન કર્યું. આ સાંભળતા પતિને તેની ઉપર શંકા થઈ અને તે તેણીને એક બંદર પર છોડી ચાલ્યો ગયો.
પતિવિયોગના કારણે નર્મદાસુંદરીના શીલ પર અનેક આફતો આવી. તેમને વેશ્યાને ઘરે જવું પડ્યું. ગટરમાં પડી ગાંડા બનવું પડ્યું. અનેક આપત્તિઓમાં પણ તેમણે સહનશીલતા અને બુદ્ધિના પ્રભાવે, ધર્મ જાળવી રાખ્યો. અંતે ચારિત્ર લઈ પ્રવર્તિની પદ શોભાવ્યું. સાધ્વી તરીકે વિહાર કરતા જ્યારે તેઓ પતિના ગામ આવ્યા ત્યારે તેમણે પોતાના પતિ અને સાસુને ધર્મ પમાડી દીક્ષા અપાવી.
હે મહાસતીજી ! ઘન્ય છે આપને ! કર્મના વિકટ સંયોગોમાં પણ આપે આપના મનને ચલ-વિચલ થવા ન દીધું. પ્રાપ્ત બુદ્ધિના પ્રભાવે અનેક પ્રશ્નનો યોગ્ય ઉકેલ લાવ્યા અને શીલનો પ્રભાવે સૌના. કલ્યાણમાં નિમિત્ત બન્યા. આપને વંદના કરી, કર્મ પ્રત્યેની અંડગ શ્રદ્ધા, નિર્મળ બુદ્ધિ અને આત્મશુદ્ધિની પ્રાર્થના કરીએ ૭. (૬૦) લીલા - મહાસતી સીતાદેવી જનકરાજાનાં પુત્રી અને શ્રી રામચંદ્રજીનાં પત્ની સીતાજીની કથા સર્વ વિદિત છે. પ્રભાતે તેમનું સ્મરણ કરતાં તેમની કર્મ પ્રત્યેની શ્રદ્ધા, કર્તવ્યપરાયણતા અને શીલની દઢતા જેવા ઉચ્ચ ગુણો સહજ સ્મરણમાં આવે છે.
મહાસતી સીતાદેવી જમ્યાં ત્યારથી જ, કર્મોએ એમની બેહાલી કરવામાં પાછું વાળીને જોયું નહોતું. જન્મતાં પહેલાં પિતાને અજ્ઞાતવાસ, જન્મતાંની સાથે ભાઈનું અપહરણ, લગ્ન સમયે પિતાનું અપહરણ, લગ્ન પછી પતિને વનવાસ, પતિ સાથે પોતે પણ વનવાસમાં ગયાં ત્યાં વળી રાવણ દ્વારા ખુદ એમનું જ અપહરણ. યુદ્ધ કરી રાવણનો સંહાર કર્યા બાદ જ્યારે પતિ સાથે અયોધ્યા પાછાં આવ્યા ત્યારે તેમના ઉપર કલંક આવ્યું. પરિણામે ખુદ પતિ રામચંદ્રજીએ ગર્ભવતી એવા એમને કપટથી જંગલમાં ત્યજી દીધી. આ દરેક આપત્તિ વખતે ક્યારે પણ સીતાજીએ કોઈને દોષ આપ્યો નથી કે પોતાના ચિત્તની સ્વસ્થતા પણ ખોઈ નથી.