________________
૨૦૦
સૂત્રસંવેદના-૫
,
પક્વોત્તર રાજા તેમનું અપહરણ કરી લઈ ગયો ત્યારે તેમને છટ્ટ-અટ્ટમ કરી શીલનું અડગ પાલન કરેલ. આ ઉપરાંત બીજા પણ અનેક કષ્ટો વચ્ચે તેમને શીલને સાચવ્યું તથા પતિ અને સાસુને અનુસરી ઉત્તમ આદર્શ ઊભો કર્યો. તેઓ પાંડવો જોડે ચારિત્ર લઈ શત્રુંજય પર અનશન કરી પાંચમાં દેવલોકમાં ગયા છે. ત્યાંથી અવી મોક્ષે જશે. - દ્રૌપદી તરીકે તેમની આ મહાનતા તો જગવિદિત છે, પણ આવો મહાન આત્મા પણ પૂર્વમાં કરેલી ભૂલને કારણે કર્મની કેવી વિડંબણામાંથી પસાર થયો તે પણ ચિતનીય છે. દ્રૌપદીના જીવે પૂર્વના કોઈક ભવમાં એકવાર સાધુ ભગવંતને કડવી તુંબડીનું શાક વહોરાવેલ તેનાથી બંધાયેલ કર્મના વિપાકે તેઓ મરીને છઠ્ઠી નારકીમાં ગયાં. ત્યાંથી મરી મસ્સે થયાં. મરીને સાતમી નારકે. ફરી મત્સ્ય એમ સાત સાત વાર નરકગમન અને માછલાના ભવ કર્યા પછી તેઓ અંગારા જેવા સ્પર્શવાળી શ્રેષ્ઠી કન્યા થયા. ત્યાં કોઈ પુરુષ તેમનો સ્પર્શ કરવા તૈયાર ન થતો. આખરે તેઓએ દીક્ષા લીધી. અને ગુરુની ઇચ્છા વિરુદ્ધ તપ કરવા લાગ્યાં. એક દિવસ પાંચ પુરુષોથી સેવાતી એક ગણિકાને જોઈ તેમણે નિયાણું કર્યું કે હું પાંચ પતિવાળી થાઉં. પરિણામ એ આવ્યું કે દ્રૌપદીના ભવમાં જ્યારે તેમણે રાધાવેધ કરી ચૂકેલા અર્જુનના કંઠમાં વરમાળા પહેરાવી ત્યારે બાકીના ચારેય ભાઈઓના ગળામાં પણ વરમાળા પડી. નિયાણાના 'પ્રભાવે દ્રૌપદી પાંચ પાંડવોના પત્ની બન્યા.
હે મહાસતી ! અત્યંત કપરા સંયોગોમાં પણ શીલને જાળવનાર આપને ઘન્ય છે, પાંચ પતિ હોવા છતાં હંમેશા મનમાં એક જ પતિના
સ્મરણ દ્વારા સતીવ્રતને ટકાવવું સહેલું નથી. આવા દુર્લર કાર્યને સિદ્ધ કરનારા હે દ્રોપદીજી આપને કોટિશ: વંદન” રૂ૦ (રૂ) ઘારી - શ્રીમતી ધારિણી.
શીલની રક્ષા કાજે પ્રાણ પણ ન્યોછાવર કરી દે તે સાચી સતી. ચંદનબાળાજીની માતા ધારિણીમાં આવું સતીત્વ હતું. તેઓ ચેટક (ચેડા) મહારાજાની પુત્રી અને ચંપાપુરીના દધિવાહન રાજાની રાણી હતા. એકવાર શતાનિક રાજાએ ચંપાપુરી પર ચઢાઈ કરી. ત્યારે શ્રીમતી ધારિણી પોતાની નાની પુત્રી વસુમતી