________________
ભરડેસર-બાહુબલી સજઝાય
૧૩૧
૧૩૧
સોંસરી ઊતરી જાય, તેથી જ મહાપુરુષોએ કથાઓ કે આવી સઝાયો બનાવી છે.
આ સઝાયમાં દેખીતી રીતે તો માત્ર નામો ભર્યા છે, પણ જ્યારે તે બોલાય ત્યારે તે નામ સાથે સંકળાયેલ દૃષ્ટાંત યાદ કરવાનું છે. તે દૃષ્ટાંતને એક દર્પણ બનાવી તેમાં આપણું જીવન જોવાનું છે. આવા પ્રસંગે મહાપુરુષોએ શું કર્યું અને હું શું કરું છું એની તુલના કરવાની છે. અંતે તેમની કક્ષા સુધી પહોંચવા સત્ત્વ એકઠું કરવાનું છે.
આ નામો સાથે શૃંગાર, વૈભવ, રાજપાટની વરવી રમતો, પરસ્પર સ્નેહની લાગણીઓ આદિ અનેક વાતો વણાયેલી છે, પણ તેમાંથી સાધકે તો વૈરાગ્ય અને ત્યાગને જ લક્ષમાં લેવાના છે, તેથી આ સૂત્રનો અભ્યાસ આ સઘળી પૂર્વતૈયારી સાથે કરવો.
આમાં ઉલ્લેખિત પ૩ મહાપુરુષો તથા ૪૭ મહાસતીઓનાં નામોની કથાઓ શ્રી શુભાશીલગણિરચિત ભરતેશ્વર-બાહુબલી વૃત્તિમાં અને અન્ય ઘણા ગ્રંથોમાં જોવા મળે છે, તેના આધારે અત્રે સંક્ષેપમાં રજૂ કરી છે. કથાઓની સ્થળકાળ-નામ આદિ વિગતો ગૌણ છે. તેમાં શક્ય પ્રયત્ન કર્યો છે છતાં ક્ષતિ હોઈ શકે, પણ તે બહુ મહત્ત્વની વાત નથી. મહત્ત્વની વાત તો આ ૧૦૦ પાત્રોની સારપને જોઈ, તેને આપણા જીવનમાં ઉતારવા પ્રયત્ન કરવાનો છે. ' મૂળ સૂત્રઃ
भरहेसर बाहुबली, अभयकुमारो अ ढंढणकुमारो । सिरिओ अणिआउत्तो, अइमुत्तो नागदत्तो अ ।।१।। मेअज्ज थूलभद्दो, वयररिसी नंदिसेण सिंहगिरी । कयवन्नो अ सुकोसल, पुंडरिओ केसि करकंडू ।।२।। हल्ल विहल्ल सुदंसण, साल-महासाल-सालिभद्दो अ । भद्दो दसन्नभद्दो पसन्नचंदो अ जसभद्दो ।।३।।