Sutra Samvedana Part 05

SR No.: 005839
Original Sutra Author: N/A
Author: Prashamitashreeji
Publisher: Sanmarg Prakashan
Publication Year: 2010
Total Pages: 274
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 15 MB

Page 222

૨૦૯
સકલતીર્થ વંદના
પાંચમા આરામાં જ્યારે સાક્ષાત્ વિચરતાં અરિહંત પરમાત્માનો વિરહ હોય છે ત્યારે જિનબિંબ અને જિનાગમ એ જ ભવ્ય જીવો માટે તારક બની જાય છે અને તેથી જ તે જિનબિંબને ધારણ કરનારા ચૈત્યો અને જિનાગમને ધરનારા સાધુમહાત્માઓ પણ તારક હોઈ પ્રાતઃકાળે સ્મરણીય, વંદનીય બને છે.
આમ
કહેવાય છે કે, ‘આકૃતિર્મુખાનું થતિ' પ્રભુની સૌમ્યાકૃતિ, નિર્વિકારી નેત્રો, પદ્માસનસ્થ મુદ્રા આદિ તેમના નિર્વિકારી આનંદનું ધ્યાન કરે છે. આથી જ તેનું દર્શન સાધકના વિકારોને શાંત કરી તેને પરમ પ્રમોદ પ્રાપ્ત કરાવે છે. પ્રાત:કાળે સ્થાપનાનિક્ષેપે ૨હેલા ૫૨માત્માનું સ્મરણ સાધકમાં એક નવી જ ઊર્જા ઉત્પન્ન કરે છે.
પ્રભુની આકૃતિના દર્શન કરતાં સાધકને જે અલૌકિક અનુભવ થાય છે, તેનું વર્ણન કરતાં મહામહોપાધ્યાયજી ભગવંત પ્રતિમાશતક નામના ગ્રંથરત્નમાં જણાવે છે કે, ‘જેઓ એકાગ્રભાવે પ્રભુના દર્શન કરે છે, શુદ્ધમને પ્રભુનું ધ્યાન કરે છે તેને ભગવાન જાણે પોતાની સામે સાક્ષાત્ પ્રગટ ન થયા હોય, પોતાના હૃદયમાં જાણે પ્રવેશ્યા ન હોય, પોતાની સાથે મધુર શબ્દોથી જાણે વાતચીત ન કરતા હોય અને પોતાના અંગે અંગમાં જાણે વ્યાપી ન ગયા હોય તેવો અનુભવ થાય છે.’
આવો અનુભવ પ્રાપ્ત કરવા માટે ૫૨માત્માના પરમાત્મારૂપે દર્શન કરવા પડે છે. પ્રારંભિક ભૂમિકામાં તો સાધક આ પરમાત્માની મૂર્તિ છે.' એવું માની જિનબિંબના દર્શન કરતો હોય છે; પરંતુ પુનઃ પુન: ભાવપૂર્ણ હૃદયથી તેમના દર્શન, વંદન, કીર્તન આદિ કરતાં તેનો આધ્યાત્મિક વિકાસ થાય છે. પછી તેને દર્શન કરતાં આ પરમાત્માની મૂર્તિ છે એવું નહિ પણ ‘આ સાક્ષાત્ પરમાત્મા જ છે’ એવું લાગવા માંડે છે. આ રીતે સાધક જેમ જેમ પરમાત્મા સાથે એકાકાર બનતો જાય છે તેમ તેમ તેને પ્રતિમાના દર્શન કરતાં ‘આ હું જ છું’ એવી પ્રતીતિ થવા લાગે છે.
પરમાત્માની પ્રતિમાના દર્શન કરતાં કરતાં સાધકને ‘હું કોણ છું' એ પ્રશ્નનો વાસ્તવિક ઉત્તર મળી જાય છે. પોતાના સહજ આનંદમયસ્વરૂપનું તેને ભાન થાય છે અને તેને પ્રાપ્ત કરવાની તીવ્ર લગની લાગે છે. આ જ તો . સાધના જીવનનું લક્ષ્ય છે. આથી જ પ્રાત:કાળના પ્રતિક્રમણના છ આવશ્યકો