Sutra Samvedana Part 05

SR No.: 005839
Original Sutra Author: N/A
Author: Prashamitashreeji
Publisher: Sanmarg Prakashan
Publication Year: 2010
Total Pages: 274
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 15 MB

Page 71

સૂત્રસંવેદના-૫
આવી છે તે શાંતિનાથ ભગવાનને બે હાથ જોડી મસ્તક નમાવી હું પુનઃ પુનઃ નમસ્કાર કરું છું અને આવા સ્વામીના સેવક થવાનું સદભાગ્ય મને સાંપડ્યું છે તે મારા પરમ ભાગ્યની નિશાની છે તેમ માનું છું.” - આવું વિચારી બે વાર નમો નમો બોલી સાધક શાંતિનાથ ભગવાનને નમસ્કાર કરે છે.
જિજ્ઞાસાઃ નમસ્કાર કરવા “નમો’ શબ્દ બે વાર શા માટે ઉચ્ચારાય છે ? શું આ રીતે એકનો એક શબ્દ બે વાર બોલવામાં પુનરુક્તિ દોષ ન લાગે ?
તૃપ્તિઃ આ સંપૂર્ણ સ્તવ મંત્રની એક વિશિષ્ટ રચના સ્વરૂપ છે. તેથી અહીં મંત્ર પ્રયોગરૂપે “નમો શબ્દ બે વાર ઉચ્ચારાયો છે. વળી, હર્ષના આવેગમાં કે સ્તુતિ આદિ કરતાં એકનો એક શબ્દ બે વાર બોલાય તો પણ ત્યાં પુનરુક્તિ દોષ લાગતો નથી. જેમ કોઈક આદરણીય વ્યક્તિ આવે ત્યારે બહુમાનપૂર્વક સહજતાથી જ “આવો..આવો..આવો.” આવું બોલાઈ જાય છે. આદર પ્રદર્શિત કરવા માટે, આ રીતે એક જ શબ્દનું વારંવાર થતું ઉચ્ચારણ પણ દોષપાત્ર નથી બનતું.
૨. ભગવતે - ભગવાનને, ઐશ્વર્યાદિથી યુક્ત (ત શાંતિનાથ ભગવાનને મારો નમસ્કાર થાઓ.)
ભગ” એટલે ઐશ્વર્ય, રૂપ, બળ વગેરે. ‘ભગ’વાળાને ભગવાન કહેવાય છે. અર્થાત્ સર્વશ્રેષ્ઠ કોટિનું રૂપ, અનંત બળ, સર્વથી ચઢિયાતું ઐશ્વર્ય, અનંતજ્ઞાનાદિ લક્ષ્મી વગેરે ગુણો જેનામાં હોય, તેને ભગવાન કહેવાય છે. શાંતિનાથ ભગવાનમાં આ સર્વ ગુણો રહેલા છે. આથી તેમના માટે “ભગવાન” એવા વિશેષણનો પ્રયોગ કરી તેમને નમસ્કાર કરવામાં આવ્યો છે.
રૂ. 1ઈને પૂનામ્ - પૂજાને યોગ્ય (એવા શાંતિનાથ ભગવાનને મારો નમસ્કાર થાઓ.)
‘ાર્ડ” એટલે યોગ્ય. શાંતિનાથ પરમાત્મા તેમના વિશિષ્ટ ગુણોને કારણે ઉત્તમ દ્રવ્યો અને ઉત્તમ ભાવથી જગતવત જીવોના વંદન, પૂજન, સત્કાર આદિ માટે અત્યંત યોગ્ય છે. વળી, ૩૪ અતિશયરૂપી મહાસમૃદ્ધિને પાત્ર પણ તેઓ જ છે. તેથી તેઓને અહતુ કહેવાય છે.
8. ભગ. શબ્દની વિશેષ સમજ માટે સૂત્ર સંવેદના ભાગ-૨માંથી નમોડસ્કુર્ણ સૂત્ર જોવું. 9. अतिशयपूजार्हत्वाद् अर्हन्तः स्वर्गावतरणजन्माभिषेक-परिनिष्क्रमण-केवलज्ञानोत्पत्तिपरिनिर्वाणेषु देवकृतानां पूजानां देवासुरमानवप्राप्तपूजाभ्योऽधिकत्वाद् अतिशयानामर्हत्वाद् अर्हन्तः ।
- પખંડાગમ.