________________
૩૦૦
જિન શાસનના
(63) અશુભ કર્મોદય : પૂર્વભવમાં ચીભડાની છાલ કર્મરાજાનું બીજું નામ મોહરાજા છે, જે ઇચ્છે તો પોતાના હાથથી સમારી તે કર્મની પ્રશંસા અને પોતાની કળા કોઈકને કૂકડો બનાવી નાખે અને કોઈકને ફૂટડો. એકને ઉપર ગર્વ કરનાર તે જીવાત્મા જ્યારે છેલ્લા ભવમાં રાજપુત્ર મકાનમાં રહેનાર બનાવી દે એકને મકાન બનાવનાર મહાત્મા બંધક ઋષિ બન્યા ત્યારે તેમની ચામડી માનવદેહ મજૂર. અનંતગુણી આત્માને ૧૫૮ પ્રકારના દોષ કે ૧૮ છતાંય રાજાએ ક્રોધાંધ બની મારાઓ દ્વારા ઉતરાવી મરણ પ્રકારના મહાદોષોથી ખરડી નાખે. જ્ઞાનાવરણીય કર્મ અપાવેલ છે.
ચોટાડી અજ્ઞાની બનાવી દે, તો અંતરાયો આપી ભિખારી,
શિકારી બનાવી દે, અનેક પ્રકારની લાચારી વળગાડી દે. (૬૪) વાસનાના વમળો : ગંગદતની બેઉ સ્ત્રીઓએ
દેવલોકના દેવતાને પણ પછીના ભાવમાં પાણીનું બુંદ પતિના વિયોગ પછી આત્મહત્યા કરી હતી, કારણમાં ગંગદત્તે
બનાવી દે કે પૃથ્વીકાયનો પત્થર બનાવી દે. તેત્રીસ પૂર્વના સ્ત્રીભવમાં પોતાની ૫૦૦ જેટલી શોક્યોને ક્રમથી ઝેર
સાગરોપમ જેવું વિરાટ આયુષ્ય બક્ષી દે અને બદલો લેવા આપી મરણ શરણ કરી હતી, તે કર્મના કારણે પણ ગંગદત્ત
જન્મ પૂર્વે જ ગર્ભપાત પણ કરાવી દે. ક્યારેક તીર્થકર દીક્ષા લીધી છતાંય વિદ્યાધર બનવાનું નિયાણું કરી પાપો બાંધ્યા. પણ
ભગવાનના જીવંત કાળમાં જન્મ આપી દે, ક્યારેક (૫) વિકૃત મરણ : રાજા કુમારપાળના બંધાવેલ અનાયદશમાં ઉત્પન્ન કરી દે. ધન આપી કમાલ કરી દે, જિનાલયો ધ્વંસ કરી, સાધુ-સાધ્વીઓને પણ ભારે તકલીફો પણ ધર્મથી કંગાલ બનાવી દે. શારીરિક અને માનસિક આપી ધર્મદ્રેષ દેખાડનાર અજયપાળ રાજાએ ત્રણ વરસ જે કેર કાસો એવા આપે કે જીવતા જીવને આત્મહત્યા કર્યા વિના વર્તાવ્યો તેના પરિણામે પોતાના જ અંગરક્ષકો દ્વારા ઘાયલ થઈ, ચેન ન પડે. એક શ્વાસોચ્છવાસમાં ૧ણI (સાડા સત્તર) ખાળમાં પડી દરજીના પત્થર મારથી મોત પામ્યો.
ભવોવાળા નિગોદમાં અનંતકાળ કે લીમડા-પીપળાના
ભવોમાં અસંખ્યકાળ સુધી જન્મો આપી રીબાવી-રહેંસી (૬૬) જેવી મતિ તેવી ગતિ : આચાર્ય શ્રી
નાખે. સુમંગલને ઢીંચણનો દુઃખાવો દૂર કરવા એક પટ્ટો બાંધવો પડતો હતો, પણ તેવી તુચ્છ વસ્તુની આસકિતથી પરિગ્રહસંજ્ઞા
પાપો ન કરવાં હોય તોય પરાણે કરાવે, મોહધેલા ઊભી થઈ, મતિ ફરી ગઈ. કર્મરાજાએ આગામી જન્મમાં
બનાવી ભાન ભૂલાવી દે. જેમ નશાબાજ વિવેક ગુમાવી દે તેમ અનાર્યદેશમાં જન્મ આપ્યો અને તે પણ ન ચાલી શકાય તેવા
માન્યાતાઓ અને મનસ્વીઓ પણ કંચન અને કામિની પાછળ વિચિત્ર પગ સાથે.
એવા લંપટ બની જાય કે જન્મારો પૂરો કરવા યુદ્ધો અને
પ્રપંચોને આદરી બેસે. પોતે તો મરે પણ અનેકોને મારી નાખે. (૬૭) કર્મસત્તાની શક્તિ : સદાય સાથે રહેનારા,
મોહાસક્ત પોતે તો ભૂલોની ભવાઈ કરે, પણ સાથે જંગલમાં પણ કષ્ટો વેઠી એકબીજાને હૂંફ આપનારા અને
અને અનેકોને ગલત રસ્તે ચઢાવી દેવાની કળા પણ સીખવી ઇતિહાસની નોંધ બનનારા શ્રી રામ નિર્વાણ પામી મોક્ષે ગયા, સીતા દીક્ષા લઈ અચુતમતિ ઇન્દ્ર બની ગયા જ્યારે લક્ષ્મણનો
માંડમાંડ દેશવિરતિ કે સર્વવિરતિ ધર્મ સુધી પહોંચેલા જીવ કર્મોના ફળ વેઠવા નરકગતિએ ચાલ્યો ગયો છે.
જીવને એક નાના એવા દોષમાં એવી રીતે સપડાવે કે તે દોષ (૬૮) નવકારારાધકની આશાતના : નવપદમય જ વધતાં-વધતાં અવિરતિમાં ફેરવાઈ જાય. સાધક કહેવાતા નવકારની પ્રશસ્ત આરાધના કરનાર શ્રીપાળ રાજા ઉપર વગર અને સિદ્ધ થવા મથતા આરાધકો પણ વિરાધક બની કારણે દ્વેષબુદ્ધિ ધરી હેરાન કરવાની મનોવૃત્તિવાળા ધનપાળ
પાછા સંસારભ્રમણામાં અટવાઈ જાય. ન ત્રણમાં ન તેરમાં ધવલશેઠને પોતાની જ કાજલ જેવી કલુષિત દુબુદ્ધિના ન છપ્પનના મેળમાં એવી વિચિત્ર સ્થિતિ પરિસ્થિતિ ઉત્પન્ન કારણે વારંવાર ફટકાઓ પડ્યા અને અંતે પણ આરાધકની
કરે. એના કારણે સારા ત્રણ વાના કરતાં એ તેર સાંધા તૂટતા આશાતના કરી સ્વયં નરકગતિના દુઃખો જોવા કમોતે મર્યો.
જાય, પ્રગતિના નામે જ અવગતિ તરફ જીવાત્મા ઢસડાતો જાય. ઉપરોક્ત કથાવાર્તાઓ કર્મસત્તાની શક્તિનો પરિચય એક કદમ આગે ત્રણ કદમ પીછે તરફ જીવની વક્રગતિ થવા આપતી ફક્ત સંક્ષેપિત વિગતો છે, બાકી સીધી વાત એ છે લાગે. કે જેવું વાવીએ તેવું લણીએ.
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
