Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 06
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
प्राज्ञश्च ५|१|७९ ॥
કર્મવાચક નામથી પરમાં રહેલા x + જ્ઞ। ધાતુને તેમ જ ત્ર + વા ધાતુને (કત્તમિાં) ૩ પ્રત્યય થાય છે. થિન્ + X + જ્ઞા ધાતુને તેમ જ પ્રવા + X + રૂ ધાતુને આ સૂત્રથી ૩ (૪) પ્રત્યય. “હિત્યન્ય૦ ૨-૧૧૧૪' થી જ્ઞા અને વા ધાતુના બા નો લોપ. ‘કહ્યુń૦ રૂ-૧-૪૧’ થી તત્પુરુષસમાસાદિ કાર્ય થવાથી પ્રથિપ્રજ્ઞઃ અને પ્રાપ્રવ: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થક્રમશઃ- માર્ગ સ્વરૂપવાળા બધા ધાતુઓ વા ના ગ્રહણથી ઉપાત્ત છે. ।।૦૬।।
જાણનાર. પરબ આપનાર. આ વા
आशिषि हनः ५।१।८०॥
કર્મવાચક નામથી પરમાં રહેલા ભ્ ધાતુને આશિષુ અર્થ ગમ્યમાન હોય તો (કર્તામાં) ૩ (૪) પ્રત્યય થાય છે. શત્રુ + હનુ (શત્રુ વધ્યાત્) ધાતુને આ સૂત્રથી ૩ પ્રત્યય. ‘હિત્યન્ય૦ ૨-૧-૧૧૪' થી હનુ ધાતુના અન્ નો લોપ. ‘કહ્યુવતું ધૃતા ૩-૧-૪૧' થી તત્પુરુષસમાસાદિ કાર્ય થવાથી શત્રુહ: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - શત્રુનો વધ કરે. II૮૦
क्लेशादिभ्योऽपात् ५|१|८१ ॥
વનેશવિ ગણપાઠમાંના ફ્લેશ... વગેરે કર્મવાચક નામથી પરમાં રહેલા અપ + હર્ ધાતુને ૩ (૪) પ્રત્યય થાય છે. વક્તેશ + અપ + હન્ (જ્ઞેશમપત્તિ) ધાતુને તેમ જ તેમણ્ + q + હનુ (તો ડ પત્તિ) ધાતુને આ સૂત્રથી ૩ પ્રત્યય. ‘હિત્યન્ય૦ ૨-૧-૧૧૪' થી હર્ ધાતુના અન્ નો લોપ... વગેરે કાર્ય થવાથી વક્તેશવહ: અને તોપહ: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થક્રમશઃ કરનાર.૧૮૧૫
ફ્લેશ દૂર કરનાર. અંધકારને દૂર
-
૪૪
