Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 06
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
શનૈશ્વક બાદના
વ્યાપ્ય - કર્મવાચક અગ્નિ નામથી પરમાં રહેલા ભૂતકાલાર્થક જિ. ધાતુને વિશ્વનું પ્રત્યય થાય છે. જે વિતવાનું આ અર્થમાં નિરિ ધાતુને આ સૂત્રથી વિશ્વ પ્રત્યય. “સ્વસ્થ ત.૦ ૪-૪-૧૦રૂ” થી વિ૬ પ્રત્યયની પૂર્વે તુ નો આગમ... વગેરે કાર્ય થવાથી નિતિ આવો. પ્રયોગ થાય છે. અર્થ- જેણે અગ્નિ ભેગો કર્યો છે તે. આ સૂત્રથી પણ પૂર્વે જણાવ્યા મુજબ (જાઓ સૂ.. ૧-૧-૨૬૩) ચાર પ્રકારના નિયમ થાય છે. તેથી યેવાય; નિજાર; નિ વિનોતિ ધ્વતિ વા આ અર્થમાં નવાયઆ પ્રયોગ ઉપપન્ન થાય છે. અને નિં વિતવાનું આ અર્થમાં ઉપાય: આવો પ્રયોગ થતો નથી... ઈત્યાદિ સ્વયં સમજી લેવું. ll૧૬૪
ચર્થે પાછ9૬.
કર્મવાચક નામથી પરમાં રહેલા ભૂતકલાર્થક વિ ધાતુને સમાસાર્થ-રિ ધાતુનું કર્મ નિ હોય તો વિ૬ પ્રત્યય થાય છે. ફેન ફુવ પર્તિ આ અર્થમાં નિધિ ધાતુને આ સૂત્રથી વિવ૬ (0) પ્રત્યય. “ઢાવ ૪-૪-૧૦રૂ' થી વિશ્વ ની પૂર્વે તુ નો આગમ ... વગેરે કાર્ય થવાથી ચેનવિહુ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ- બાજ પક્ષીની જેમ ભેગો કરાએલ અગ્નિ. 119 દ્ll.
. દૃશઃ રનિ લાઉદ્દઘા
વ્યાપ્ય - કર્મવાચક નામથી પરમાં રહેલા ભૂતકાલાથક દૃશ ધાતુને વનિ, (વન) પ્રત્યય થાય છે. કૃષ્ટવાનું આ અર્થમાં દુ+કૃશ ધાતુને આ સૂત્રથી વનિ પ્રત્યય. “યુ. રૂ-૧-૨’ થી તપુરુષસમાસાદિ
