Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 06
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
ન થાય ત્યારે ભાવ રૂ-૧૮' થી ઘનું પ્રત્યય. ગિતિ ૪-રૂ-૧૦ થી પ્રત્ ધાતુના ને વૃદ્ધિ ના આદેશાદિ કાર્ય થવાથી પ્રાહિં. આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - કિરણ અથવા તરાજુની દોરી. આપના
वृगो वस्त्रे ५।३।५२॥
વસ્ત્રવિશેષ અર્થ હોય તો પ્ર ઉપસર્ગથી પરમાં રહેલા વૃ (૧૨૨૪) ધાતુને ભાવમાં અને કાને છોડીને અન્યકારકમાં વિકલ્પથી ૩૧ (H) પ્રત્યય થાય છે. પ્ર+વૃ ધાતુને આ સૂત્રથી પ્રત્યય. “નામનો૪-રૂ9' થી ૪ ને ગુણ આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી પ્રવર: આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી સન્ પ્રત્યય ન થાય ત્યારે ‘પાવાવ -રૂ-૧૮' થી ઘનું પ્રત્યય. “નાનિનો ૪-રૂ-૨' થી » ને વૃદ્ધિ મારું આદેશ. “વગૃપ૦ રૂ-ર-૮૬’ થી g ના 8 ને દીર્ઘ ૩ આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી પ્રવાર: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - ઉત્તરીય વસ્ત્ર. વસ્ત્ર રૂતિ ?િ = આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ વસ્ત્રવિશેષ અર્થ હોય. તો જ પ્ર+વૃ ધાતુને ભાવ અને કભિનકારકમાં વિકલ્પથી ર્ પ્રત્યય થાય છે. તેથી પ્રવરો યતિઃ અહીં વસ્ત્રવિશેષ અર્થ ન હોવાથી આ સૂત્રથી પ્ર+વૃ ધાતુને વિકલ્પથી ગર્ પ્રત્યય ન થવાથી યુવf૦ રૂ ૨૮' થી નિત્ય જ ૩ પ્રત્યયાદિ કાર્ય ઉપર જણાવ્યા મુજબ થાય છે. અર્થ - શ્રેષ્ઠ સાધુ. પરા
ઃ છેઃ વારા રૂા.
ઉર્દુ ઉપસર્ગથી પરમાં રહેલા શ્રિ ધાતુને ભાવમાં અને ક7ભિન્ન કારકમાં વિકલ્પથી તે પ્રત્યય થાય છે. ઉત્થ ધાતુને આ સૂત્રથી કર્યું પ્રત્યય. “નામિનો ૪-૩-૧' થી શ્રિ ધાતુના ડું ને ગુણ ઇ આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી ૩છુવ: આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી
૧૭૬