Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 06
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
ને વિષ - ત્ય - સન્મ कष कस- लस हनः ५।२।५९॥
શીરુ ઘર્મ અને સાધુ અર્થ ગમ્યમાન હોય તો વર્તમાનાર્થક વિ ઉપસર્ગથી પરમાં રહેલા વિઘુ વ્ સ પૂ તુ હતુ અને હનુ ધાતુને પિનળ પ્રત્યય થાય છે. વિ+વિષે: વિ+હ્યુ; વિશ્વમ્ભુ વિષ; વિત વિમ્ અને વિ+હનું ધાતુને આ સૂત્રથી વિષ્ણુ પ્રત્યય. ‘ઘો૦ ૪-રૂ૪' થી વિવું ધાતુના રૂ ને ગુણ । આદેશ.‘ઽનિટ૦ ૪-9-999' થી વિપ્ ના હૂઁ ને ૢ આદેશ. ‘િિત્ત ૪-૩-૧૦’ થી ધાતુના ઉપાત્ત્વ જ્ઞ ને વૃદ્ધિ જ્ઞ આદેશ.... વગેરે કાર્ય થવાથી અનુક્રમે વિવેી; વિરુથી; વિશ્વમ્મી, વિદ્યાપી; વિદ્યાસી; વિજ્ઞાતી અને વિદ્યાતી (અહીં ‘િિત૦ ૪રૂ-૧૦૦' થી હનુ ધાતુને પાત્ આદેશ થયો છે.) આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થક્રમશઃ- વિવેકશીલ. પ્રશંસા કરવાના સ્વભાવવાલો. વિશ્વાસ રાખવાના સ્વભાવવાલો. હિંસાશીલ. વિકાસશીલ, વિલાસી. વિદ્યાતશીલ. ॥૧॥
व्यपाऽभे लषः ५/२६०॥
શીહ ધર્મ અને સાધુ અર્થ ગમ્યમાન હોય તો વર્તમાનાર્થક વિ પ અને. મિ ઉપસર્ગથી પરમાં રહેલા પૂ ધાતુને વિનળ્ પ્રત્યય થાય છે. વિ+જ્જૂ; ઞપ+જ્જુ અને મિ+જ્જુ ધાતુને આ સૂત્રથી વિન” પ્રત્યય. ‘િિત ૪-૩-૨૦’ થી ધ્ ધાતુના મૈં ને વૃદ્ધિ ા આદેશ... વગેરે કાર્ય થવાથી અનુક્રમે વિાષી અપાવી અને અભિળાવી આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થક્રમશઃ- વિશેષ અભિલાષશીલ. ખરાબ અભિલાષશીલ. અભિલાષશીલ. II૬૦ની
સમ્ - પ્રાર્ં વસાવ્ યારાદ્દી
શીજ ધર્મ અને સાધુ અર્થ ગમ્યમાન હોય તો વર્તમાનાર્થક સમ્ અને
૧૩૧
