Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 06
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
‘નમિત્તો૦ ૪-રૂ-૬૧’ થી શુ ના હૃને વૃદ્ધિ ગર્ આદેશ. મૂ ના અન્ય ૐ ને વૃદ્ધિ સૌ આદેશ. ‘િિત ૪-૩-૧૦' થી ધાતુના ઉપાન્ય મૈં ને વૃદ્ધિ ના આદેશ. ‘જ્યોરુપા૦ ૪-રૂ-૪' થી વૃ ધાતુના ઋને ગુણ આદેશ. ઋિતિ યાત્ ૪-૩-૧૦૦' થી હર્ ધાતુને થાત્ આદેશ. “ઞાત :૦૪-૩-૧૩' થી સ્થા ધાતુના આ ને તે આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી ક્રમશઃ શાહò: હ્રામુ: બાળમુજ: યાતુ: વર્ષ: માવુજઃ અને સ્થાયુ: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થક્રમશઃ- દુઃખ આપવાના સ્વભાવવાલો. કામી. આવવાના સ્વભાવવાલો. હણવાના સ્વભાવવાલો. વરસવાના સ્વભાવવાલો. થવાના સ્વભાવવાલો. સ્થિર રહેવાના સ્વભાવવાલો.।।૪૦)
लष
-
પત - ૧૯ઃ|૨|૪||
શીહ ધર્મ અને સાધુ અર્થ ગમ્યમાન હોય તો વર્તમાનાર્થક જૂ પત્ અને પર્ ધાતુને પણ્ (૩) પ્રત્યય થાય છે. અમિ+પ્; +ત્ અને ૩૫+પવું ધાતુને આ સૂત્રથી ૩” પ્રત્યય. િિત ૪-રૂ-૧૦’ થી ઉપાન્ય ૬ ને વૃદ્ધિ ઞા આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી અમિાપુ: પ્રપાતુ: અને ઉપપાવુઃ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થક્રમશઃ- અભિલાષા
કરવાના સ્વભાવવાલો. પડવાના સ્વભાવવાલો. ઉપપાદશીલ દેવો. ૪૧॥
ભૂષા - ઋોયાર્થ - છુ - સૂ - કૃષિ - ધ્વજ - શુષશ્વાનઃ ૧૦૨૦૪૨॥
શીહ ધર્મ અને સાધુ અર્થ ગમ્યમાન હોય તો વર્તમાનાર્થક - મૂળ છે અર્થ જેનો, તેમજ ોધ છે અર્થ જેનો એવા ધાતુને; તેમ જ જી ! મૃધ્ ખ્વર્ શુદ્ બ્ ત્ અને પર્ ધાતુને બત્ત પ્રત્યય થાય છે. ભૂષિ ધ્ પ્ ખુ (૧૧૧૦) સૃ તૃપ્ બ્વર્ જીવ્ અમિ + છપ્ પત્ અને પર્ ધાતુને આ સૂત્રથી ગત્ત પ્રત્યય. ‘નૈનિટિ ૪-૩-૮૩ થી મૂષિ ધાતુના અન્ય રૂ નો લોપ. ‘ષોહપા૦ ૪-૩-૪' થી ધાતુના ઉપાન્ય ને ગુણ ગર્ આદેશ.
૧૧૯