Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 06
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
યસ્તનીનો વિદ્ પ્રત્યય. જૂ ની પૂર્વે ટ્. ‘છૂતઃ પરાવિઃ ૪-૩-૬રૂ' થી દૂ ધાતુની પરમાં ત્ (રૂ) વગેરે કાર્ય થવાથી અન્વદ્રવીત્ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ- પાછળથી બોલ્યો. અનુવર્ ધાતુને હ્યસ્તનીનો વિવ્ પ્રત્યય. વઘુ ધાતુની પૂર્વે ગર્. ‘વ્યગ્નના૦ ૪-રૂ-૭૮' થી વિવું પ્રત્યયનો લોપ. ‘વનઃ હ્રામ્ ૨-૧-૮૬' થી ૬ ને ૢ આદેશાદિ કાર્ય થવાથી બન્તવ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ- પાછળથી બોલ્યો. અનુ+વર્ ધાતુને પરોક્ષાનો વૂ પ્રત્યય. ઉપર જણાવ્યા મુજબ વર્ષે ને દ્વિત્વ. અભ્યાસમાં ર્ નો લોપ. ‘યાવિ૦ ૪-૧-૭૨' થી અભ્યાસમાં વૅ ને ૩ આદેશ. ‘િિત ૪-૩-૧૦' થી વઘુ ધાતુના ઉપાન્ય જ્ઞ ને વૃદ્ધિ આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી અનૂવાવ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થપાછળથી બોલ્યો. ૩/
अद्यतनी ५|२| ४ ||
कृ
ભૂતકાલાર્થક ધાતુને અદ્યતની - વિભક્તિનો પ્રત્યય થાય છે. ધાતુને આ સૂત્રથી અદ્યતનીનો વિ પ્રત્યય. ‘અદ્ ધાતો૦ ૪-૪-૨૧' થી ધાતુની પૂર્વે ટ્, ‘સિનઘ૦ ૩-૪-૩' થી વિ ની પૂર્વે શિય્. f+++ત્ આ અવસ્થામાં ત્ ની પૂર્વે ‘સ: સિન૦ ૪-૩-૬’ થી કૃત્ ({). સિવિ પરમૈ૦ ૪-૩-૪૪' થી ૢ ના ઋને વૃદ્ધિ આર્ આદેશ. ‘નામ્યન્તસ્થા૦ ૨-રૂ-૧૧' થી સ્ ને વ્ આદેશ થવાથી ગાર્નીત્ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ- કર્યું.I૪॥
विशेषाऽविवक्षाव्यामिश्रे ५|२|५||
સ્તની તથા પરોક્ષા ની અવિવક્ષામાં તેમ જ અઘતની ની સાથે સ્તની કે પરોક્ષા નું વ્યામિશ્રણ હોય તો મૂતાાર્થ ધાતુને અદ્યતનીનો પ્રત્યય થાય છે. અદ્યતનીના વિષયની સાથે સ્તન કે પરોક્ષા ના
૯૮
