Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 06
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
ભૂ-એક ધ્યુ ૧।૨।૨૦
શીજ ધર્મ અને સાધુ અર્થ ગમ્યમાન હોય તો વર્તમાનાર્થક મૂ અને નિ ધાતુને શુ () પ્રત્યય થાય છે. મૂ અને નિ ધાતુને આ સૂત્રથી ભુ પ્રત્યય વગેરે કાર્ય થવાથી મૂળુ: અને નિષ્ણુ: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃ- થવાના સ્વભાવવાળો. જિતવાના સ્વભાવવાળો.।।૩૦।।
સ્વાહા-પન્ના-પત્તિ-સવૃિનિ-ક્ષેઃ સ્મુઃ ||૩||
શીરુ ધર્મ અને સાધુ અર્થ ગમ્યમાન હોય તો વર્તમાનાર્થક સ્થા છી (。) મા (૭) વઘુ રિ+મૃખુ અને ક્ષિ ધાતુને નુ પ્રત્યય થાય છે. સ્થા ૢ * વર્ષે પ+િમૃદ્ અને ક્ષિ ધાતુને આ સૂત્રથી નુ પ્રત્યય. ‘બાર્ સન્ધ્ય૦ ૪-૨-૧’ થી હૈ અને * ધાતુના હૈ ને ઞ આદેશ. પ ્ + નુ આ અવસ્થામાં ‘વનઃ રામુ ૨-૬-૮૬' થી ૬ ને ૢ આદેશ. 'नाम्यन्त० ૨-૩-૧૮' થી સ્ ને જૂ આદેશ. ‘જીવ૦ ૨-૩-૬' થી ૬ ને ણ્ આદેશ. મૃ+સ્તુ આ અવસ્થામાં ‘વન-મૃન૦ ૨-૧-૮' થી ગ્ ને ष् આદેશ. ‘દોઃ વૃત્તિ ૨-૭-૬૨' થી જૂને ૢ આદેશ. ઉપર જણાવ્યા મુજબ મૈં ને ર્ અને TM ને શ્ આદેશ. ‘ધો૪૦, ૪-૩-૪' થી મુખ્ ના ઋ ને ગુણ ઞ ્ આદેશ. ‘મૃનોઽસ્ય૦ ૪-૩-૪૨’ થી ૬ ના ૬ ને વૃદ્ધિ બા આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી અનુક્રમે સ્થાનુઃ છાનુ: જાનુ: વક્ષુ પરિમાÉ: અને ક્ષેમ્મુ: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થક્રમશઃ- સ્થાવર. ખિન્ન સ્વભાવવાલો. મ્યાન સ્વભાવવાલો. સારું રાંધનાર. સાવરણીથી સાફ કરવાના સ્વભાવવાળો. વિનશ્વર. I૩૧॥
૧૧૪
