Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 06
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
૨--૮૧' થી ( નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી પુમનુ: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ- પુરુષની પાછળ જન્મેલો. If૧૬૮
સપ્તધ્યાઃ ૧૧૫૧૬૧ણા.
સપ્તમ્યન્ત નામથી પરમાં રહેલા ભૂતકાલાર્થક નનું ધાતુને ૬ () પ્રત્યય થાય છે. મને નાત: આ અર્થમાં મનુષ્નન ધાતુને આ સૂત્રથી ૪ પ્રત્યય. ‘હિત્યન્ત ર-9-99૪' થી નનું ના ઝનું નો લોપ... વગેરે કાર્ય થવાથી મજુરનઃ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ- તબેલામાં ઉત્પન્ન કીડોવિશેષ. II૧૬૯ *
બનતેઃ શ્વિગાઃ ૭૦.
જાતિવાચક નામને છોડીને અન્ય પચ્ચમ્યન્ત નામથી પરમાં રહેલા ભૂતકાવાર્થક નનું ધાતુને પ્રત્યય થાય છે. યુદ્ધે Íતઃ આ અર્થમાં યુધિ+ઝન ધાતુને આ સૂત્રથી () પ્રત્યય. “રિત્યજ્ય૦ ર-9-99૪', થી નનું ના નું નો લોપ. ‘ ૦ --૪થી સમાસાદિ કાર્ય થવાથી વૃધિનઃ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ- બુદ્ધિથી ઉત્પન્ન સંસ્કાર. નાિિત વિમુ? = આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ જાતિવાચક નામને છોડીને જ અન્ય પશ્ચમ્યન્ત નામથી પરમાં રહેલા ભૂતકાલાર્થક નનું ધાતુને ૩ પ્રત્યય થાય છે. તેથી નાતું નાત: અહીં જાતિવાચક પચ્ચત્ત ન નામથી પરમાં રહેલા નનું ધાતુને આ સૂત્રથી ૬ પ્રત્યય થતો નથી. નન્ ધાતુને “-વત્ ૧-૧-૧૭૪' થી છે પ્રત્યય. “ઃ
ન, ૪-૨-૬૦” થી નનું ના નું ને મા આદેશ... વગેરે કાર્ય થવાથી નાત: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ- હાથીથી ઉત્પન્ન થયેલ. ૧૭૦
1.
૮૯