Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 06
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
શદ્ધાર: .... વગેરે પ્રયોગ થાય છે. અર્થ- અવાજ કરવાના “સ્વભાવવાલો .I9૦રૂા.
भृतौ कर्मणः ५।१।१०४॥
મૃતિ (વેતન - પગાર - કામનું મૂલ્ય) અર્થ ગમ્યમાન હોય તો; કર્મવાચક ફર્મનું નામથી પરમાં રહેલા વૃક્ર ધાતુને (કત્તમાં) ૮ (૩) પ્રત્યય થાય છે. વર્મન + ધાતુને આ સૂત્રથી ટ પ્રત્યય. ‘નામનો૦ ૪રૂ-9 થી ના #ને ગુણ પર્ આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી નિષ્પન્ન
જરા નામને સ્ત્રીલિંગમાં ‘લાગેર-૪-૨૦' થી પ્રત્યયાદિ કાર્ય થવાથી વર્માની તારી આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ- નોકરી કરનારી દાસી./૧૦૪ો.
ક્ષેમ - પ્રિય-મદ્ર-મદ્રાસુ-વાડનું પા919૦૧
કર્મવાચક હોમ પ્રિય મુદ્ર અને મદ્ર નામથી પરમાં રહેલા 5 ધાતુને (કત્તમાં) (G) અને [ (લ) પ્રત્યય થાય છે. ક્ષેમકે, પ્રિય+; મદ્ર+વૃ અને મદ્રકૃ. ધાતુને આ સૂત્રથી પ્રત્યય. “નામનો ૪-૩-૧' થી છ ના ને ગુણ આદેશ. “સ્થ વૃતા રૂ-9-૪૬' થી સમાસ. ‘ વિન૦ રૂ-ર-૧૧૬” થી કોમ વગેરે પૂર્વપદના અને ૬ નો આગમ .... વગેરે કાર્ય થવાથી કોમ: પ્રિયર્વર: મદ્રર્વર: અને મદ્ર: આવો પ્રયોગ થાય છે. કોમ . વગેરે ધાતુને આ સૂત્રથી ૩ પ્રત્યય થવાથી નામનો. ૪-રૂ-9” થી ને વૃદ્ધિ ૩૬ આદેશ.... વગેરે કાર્ય થવાથી ક્ષેમર: પ્રિયકાર: મદ્રારક અને મદ્રાર: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થક્રમશઃ- કલ્યાણ કરનાર. પ્રિય કરનાર. પ્રિય કરનાર. કલ્યાણ કરનાર. અહીં સૂત્રમાં વાવ ના સ્થાને રવો વા આ પ્રમાણે પાઠ કરવાથી વિકલ્પપક્ષમાં “ર્મળો -9-૭૨’ થી [ પ્રત્યય સિદ્ધ હોવા છતાં
૫૬
