Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 17 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
A
meopotammanaoranconecom
भगवतीसो सम एवायुरुदयो भवति आयुषो वैषम्ये अनन्तरोपपन्नत्वमेव न स्यात्, आयुः मथमसमयवत्तित्वा नेषां समोपपन्नकाः मरणानन्तरं परभवोत्पत्तिमाश्रित्य ते च भरणकाले भूतपूर्वगत्या अनन्तरोपपत्रकाः कथ्यन्ते इति । 'अत्थेगइया समाउया बिसमोषवन्नगा' अस्त्येक के समायुषो विषमोपपन्नकाः विषमोपपन्नकत्वम् अत्रापि संभवति, मरणवैषम्यादिति । अनन्तरोपपन्नकेषु तृतीयचतुर्थभङ्गो न संभ चतोऽतोऽत्र तृतीयचतुर्थों न दर्शितौ अनन्तरोपपन्नत्वादेवेति। 'तत्व गं जे ते समाउया समोववन्नगा' तत्र तयो द्वयोरनन्तरोपपन्नकयोर्मध्ये ये अनन्तरोपपन्ननारकाः समायुषः समोपपन्नकाश्च 'तेणं पावं कम्मं समायं पट्टविसु नरयिक दो प्रकार के होते हैं-'तं जहा' जैसे कि-'समाउया समोवबन्नगा' एक वे जो तुल्य आयुवाले हो और समानकाल में परभव में उत्पन्न हुए हैं तथा-द्वितीय बे-जो समकाल में आयुष के उदयपाले हो और परभव में भिन्न-भिन्न समय में उदय हुए हों २ अनन्तरोपपन्नक जीवों की आयुका उदय समान ही होता है । आयुकी विषमता में उनमें अनन्तरोपपन्नता ही नहीं बनती है। ये सब समोपपन्नक आयुके प्रथम समयवर्ती होते हैं। तथा ये समोपपन्नक इसलिये कहे गये हैं कि ये मरण के अनन्तर ही परभव में उत्पन्न हो जाते हैं। इसलिये ये मरणकाल में भूतपूर्व गति से अनन्तरोपपन्नक कहलाते हैं। तथा द्वितीय भंग में मरण की विषमता से इनमें विषमोपपन्नकता कही गई है। यहां आदि के ये दो भंग ही संभवित हैंतृतीय चतुर्थ नहीं। इसलिये वे यहां प्रकट नहीं किये गये हैं। 'तत्थ णं २ १२ना जाय छ, 'त जहा' ते ा प्रमाणे छे. 'समाउया समो. ववन्नगा' से मे र । समान मायुयाणा डाय छ, भने समान मां પરભવમાં ઉત્પન્ન થયા હોય ૧ તથા--બીજા એ કે જેઓ સમાન કાળમાં આયના ઉદયવાળા થયા હોય ૨ અનંતરે પપન્નક જીવના આયુષ્યને ઉદય સમાન જ હોય છે. આયુના વિષમપણામાં તેઓમાં અનંતરો૫૫ન્નકપણું જ બનતું નથી. તેઓ બધા સમાપપન્નક આયુના પ્રથમ સમયમાં રહેનારા હોય છે. તથા તેઓને સમાપનક એ માટે કહ્યા છે કે તેઓ મરણ પછી જ પરભવમાં ઉત્પન્ન થઈ જાય છે. તેથી તેઓ મરણ કાળમાં ભૂતપૂર્વ ગતિથી અનંતરા૫પનક કહેવડાવે છે. તથા બીજા ભંગમાં મરણના વિષમપણાથી તેઓમાં વિષમાપનકપરું કહેલ છે. અહિયાં પહેલે અને બીજો એ બે ભેગો જ સંભવિત કહ્યા છે. ત્રીજે અને એથે એ અંગે તેઓને હેતા નથી. तथा सगो मसी बा नथी. 'तत्थ ण जे ते समाउया समविवन्नगा'
શ્રી ભગવતી સૂત્ર: ૧૭