________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
आदिकम्मिकयोगी
आदिच्च
जजशा
देवदत्तो आदिकम्मिको, पारा. अट्ठ. 2.176; - केन तृ. वि., ए. व. - सीले पतिहितेन पयोगसद्धेन आदिकम्मिकेन कुलपुत्तेन .... खु. पा. अट्ट. 29; - स्स, पु., ष. वि., ए. व. - आदिकम्मिकस्साति आदितो कतयोगकम्मस्स, अभि. ध., वि. टी. 143; - का पु., प्र. वि., ब. व. - इध पन आदिकम्मिका अञ्जमझं जीविता वोरोपितभिक्खू पारा. अट्ठ. 2.55; - कानं ष. वि., ब. व. - तथापि आदिकम्मिकानं बोज्झङ्गेसु असम्मोहत्थं.... म. नि. अट्ठ. (मू.प.) 1(1).89; - कुलपुत्त पु., कर्म. स. [आदिकर्मिककुलपुत्र], किसी कार्य को प्रारम्भ करने वाला उच्च कुल में उत्पन्न व्यक्ति, काम को प्रारम्भ से ही करने वाला उच्च कुल में उत्पन्न व्यक्ति - त्ता प्र. वि., ब. व. - आदिकम्मिककुलपुत्ता पन परिकम्म कत्वाव सरन्ति, पारा. अट्ठ. 1.118; - त्तेन, तृ. वि., ए. व. - तत्थ इमिना आदिकम्मिककुलपुत्तेन पठमं गणनाय, ..., पारा. अट्ठ. 2.21; - त्त नपुं, भाव. [आदिकर्मिकत्व], किसी काम को प्रारम्भ करने वाला होना - ता प. वि., ए. व. - धनियत्थेरस्स आदिकम्मिकत्ता अनापत्ति, पारा. अट्ठ. 1.231; - पुग्गल पु., कर्म. स. [आदिकर्मिकपुद्गल], कर्म को प्रारम्भ करने वाला व्यक्ति, संघ कर्म को प्रारम्भ कराने वाला विनय आपत्ति में आपतित भिक्षु - ला प्र. वि., ब. व. - भिक्खूनं पातिमोक्खस्मि, आदिकम्मिकपुग्गला, विन. वि. 3121; -- भिक्खु पु., कर्म. स. [आदिकर्मिकभिक्षु], कर्म को प्रारम्भ करने वाला भिक्षु – ना तृ. वि., ए. व. - तं सम्पादेतुकामेन, आदिकम्मिकभिक्खुना, अभि. अव. 1076; - नो ष. वि., ए. व. - तथा उम्मत्तकस्सापि,
आदिकम्मिकभिक्खुनो, विन. वि. 1690. आदिकम्मिकयोगी पु., भावना के कर्म को ग्रहण करने वाला योगी-गिना तृ. वि., ए. व. - न लिङ्गविसभागम्हि,
आदिकम्भिकयोगिना, भावेतब्बा मतसत्ते, ना. रू. प. 1397. आदिकम्मी त्रि., [आदिकर्मिन], शा. अ., प्रारम्भ करने वाला, किसी भी काम को पहले पहल करने वाला, ला. अ., (विनय के सन्दर्भ में ) किसी विनय आपत्ति में पहले पहल आपतित होने वाला, पहले पहल अपराध करने वाला --म्मिनो पु, ष. वि., ए. व. - तथेवासादियन्तस्स, जानन्तस्सादिकम्मिनो, विन. वि. 36; सब्बस्सपिच सीलादि, वदतो आदिकम्मिनो, विन. वि. 938; अविहेसेतुकामस्स,
अकीळस्सादिकम्मिनो, विन. वि. 1653. आदिकर त्रि., [आदिकर, प्रारम्भ करने वाला - रो पु., प्र. वि., ए. व. - आदिकरो पुग्गलो जानितब्बो, परि. 236%;
आदिकरोति सुदिन्नत्थेरादि आदिकम्मिको, परि. अट्ठ. 159; अना. - त्रि., आदिकर का निषे०, प्रारम्भ न करने वाला, अनुप्रज्ञप्ति जैसे संघकर्म को करने वाला - रो प., प्र. वि., ए. व. - अनादिकरोति मक्कटिसमणादि अनपञतिकारको, परि. अट्ठ. 159. आदिकल्याण त्रि., ब. स. [आदिकल्याण], प्रारम्भ में ही कल्याणकारक, आरम्भ में ही शुभ - णो पृ., प्र. वि., ए. व. - 'अरहत्तमग्गो आदिकल्याणो चेव होति लक्खणसम्पन्नो'च, पटि. म. 164; - णं नपुं, प्र. वि., ए. व. - 'पठमं झानं आदिकल्याणञ्चेव होति लक्खणसम्पन्नञ्च, पटि. म. 162; - णा पु., प्र. वि., ब. व. - ये ते धम्मा आदिकल्याणा मज्झेकल्याणा
परियोसानकल्याणा सात्थं सब्यञ्जनं ..., पाचि. 75. आदिकल्याणता त्रि., आदिकल्याण का भाव. [आदिकल्याणता], प्रारम्भ में ही कल्याणमय अथवा हितकारक होना - ता प्र. वि., ए. व. - सीलेन च तेसं पटिपत्तिया आदिकल्याणता दस्सिता, थेरगा. अट्ठ. 1.1112; सीलेन च सासनस्स आदिकल्याणता पकासिता होति. विसुद्धि. 1.5; तत्थ सब्बगुणेहि अग्गभावतो, इतरबोधिद्वयमूलताय च पठमाय बोधिया आदिकल्याणता, विसुद्धि. महाटी. 1.254. आदिकाल पु., कर्म. स. [आदिकाल], प्राचीन समय – तो प. वि., ए. व. - यस्स पन आदिकालतो पति अन्वयवसेन सो एव जनपदो निवासो, सु. नि. अट्ठ. 2.103; - लत्थ पु., तत्पु. स., प्राचीन काल का अर्थ या तात्पर्य - त्थे सप्त. वि., ए. व. - खोति पदपूरणमत्ते अवधारणे
आदिकालत्थे वा निपातो, अ. नि. अट्ठ. 1.14; सु. नि. अट्ठ. 2.111; पटि. म. अट्ठ. 2.119. आदिग्गहण नपुं.. तत्पु. स., 'आदि' शब्द का ग्रहण या प्रयोग - णेन तृ. वि., ए. व. - आदिग्गहणेन अञस्मा पि स्मि-नानं इकार-आकारादेसा होन्ति, क. व्या. 181. आदिच्च' पु., 'अदिति' से व्यु. [आदित्य], अदिति का पुत्र, सूर्य - आदिच्चो सूरियो सूरो, सतरंसि दिवाकरो, अभि. प. 62; - च्चो प्र. वि., ए. व. - नक्खत्तानं मुखं चन्दो, आदिच्चो तपतं मुखं, महाव. 323; सु. नि. 574; मज्झे समणसङ्घस्स, आदिच्चोव विरोचसि, थेरगा. 820; सु. नि. 555; यथा आदिच्चो उग्गच्छन्तो सब्बं तमगतं विधमेत्वा, थेरगा. अट्ट. 2.260-61; आदिच्चो वुच्चति सूरियो, महानि. 251; - च्चं द्वि. वि., ए. व. - अङ्गीरसं पस्स विरोचमानं, तपन्तमादिच्चमिवन्तलिक्खे ति, स. नि. 1(1).99; - स्स
For Private and Personal Use Only