________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
आयूहन 159
आयोग कराना, सञ्चित कराना - नं. प्र. वि., ए. व. - आयूहनन्ति पांच प्रकार की परिपूर्णताओं में से एक - ता प्र. वि., ए. समीहनं, विसुद्धि, महाटी. 1.292; आयूहनन्ति सङ्घारानं व. - पञ्चविधा समङ्गिता - आयूहनसमङ्गिता, चेतनासमङ्गिता, अत्थाय पयोगकरणं, पटि. म. अट्ट, 1.113; मनोसञ्चेतनाय कम्मसमङ्गिता, विपाकसमङ्गिता, उपट्ठानसमङ्गिताति, विभ. आयूहनमेव, म. नि. अट्ठ. (मू.प.) 1(1).219; -- नं द्वि. अट्ठ. 413. वि., ए. व. - आयूहनं पटिसन्धिं, आणं आदीनवे इदं, पटि. आयूहना स्त्री., आ + Vऊह से व्यु., क्रि. ना., उपरिवत् - म. 54; - ना प. वि., ए. व. - आयूहना वुढातीति - ना प्र. वि., ए. व. - आयूहनाति आयतिं पटिसन्धिहेतुभूतं गोत्रभु, पटि. म. 60; - ने सप्त. वि., ए. व. - आयूहने कम्म, तम्हि अभिसङ्करणद्वेन आयूहनाति वुच्चति, पटि. म. आदीनवं दिस्वा, पटि. म. 387; पिण्डकरणत्थायाति । अट्ठ. 1.81. आयूहनवसेन रासिकरणत्थाय, अ. नि. टी. 2.93; - तु पु., आयूहनी 1. स्त्री., प्रयत्न, प्रयास, कोशिश, उद्योगशीलता, तत्पु. स. [बौ. सं. आयूहनार्थ], प्रयास या प्रयत्न करने का अध्यवसाय, 2. त्रि., प्रयास कराने वाला/वाली, प्रेरित अर्थ-ट्ठो प्र. वि., ए. व. - समुदयदस्सनेनेव आयूहनट्ठो, करने वाली, कोशिश कराने वाली - नी प्र. वि., ए. व. पटि. म. अट्ठ. 1.88; - द्वेन तृ. वि., ए. व. - चेतना - तस्स तस्स पटिलाभत्थाय सत्ते आयूहापेतीति आयूहिनी, पधाना आयूहनतुन पाकटत्ता, विभ. अट्ठ. 19; - नावसान ध. स. अट्ठ. 390. नपुं., तत्पु. स., प्रयास का अन्त अथवा प्रयत्न की समाप्ति आयूहापेति आ + Vऊह का प्रेर., वर्त, प्र. पु., ए. व., – ने सप्त. वि., ए. व. - आयूहनावसाने वुत्तचेतना प्रयास कराता है, कोशिश करने हेतु प्रेरित करता है -ति भवोति, विभ. अट्ठ. 183; - काल पु., तत्पु. स., प्रयास । प्र. वि., ए. व. - तस्स तस्स पटिलाभत्थाय सत्ते आयूहापेतीति अथवा प्रयत्न करने का समय - लो प्र. वि., ए. व. - आयूहिनी, ध. स. अट्ठ. 390. आयूहनकालो अओ विपच्चनकालो. ध. स. अट्ठ. 325; - आयूहित त्रि., आ + Vऊह से व्यु., भू. क. कृ., शा. अ., द्विति स्त्री., तत्पु. स., प्रयास करने की अवस्था, वह, जिसके लिए सुदृढ़ प्रयास किया गया हो, उत्पादित, प्रयत्नशीलता, ऐसी स्थिति, जो प्रयास करने के अनुरूप हो सञ्चित, ला. अ.. सक्रिय, व्यस्त – तो पु., प्र. वि., ए. - ति प्र. वि., ए. व. - अविज्जा सङ्घारानं... आयूहनहिति, व. - आयूहितो अत्थसाधनताय अपचितिं न करोति, मि. पटि. म. 44; आयूहनद्वितीति आह, आयूहनभूता ठितीति प. 175; - तं' नपुं.. प्र. वि., ए. व. - अतीते अत्थो, पटि. म. अट्ट, 1.202; - पच्चय पु., प्रयास के कप्पकोटिसतसहस्समत्थकेपि हि आयूहितं कम्म एतरहि कारण - या प. वि., ए. व., क्रि. वि. - ये आयूहनपच्चया पच्चयो होति, विभ. अट्ट, 24; - तं नपुं., द्वि. वि., ए. व. किलेसा निब्बत्तेय्यु, पटि. म. 387; - रस त्रि., ब. स., - सङ्घतं पकप्पितं आयूहितं करोन्तेन करीयति, म. नि. प्रयास का कार्य सम्पादित करने वाला, वह, जिसका अट्ठ. (उप.प.) 3.221; - ते नपुं., सप्त. वि., ए. व. - सारतत्त्व अथवा प्रधान कार्य प्रयत्न करना हो-सा स्त्री., कम्मे आयूहिते, अभि. अव. 13. प्र. वि., ए. व. - चेतना ... आयूहनरसा, ध. स. अट्ठ. 157; आयोग पु., आ + vयुज से व्यु. [आयोग], क. शा. अ., - रसता स्त्री., भाव., प्रधान कार्य के रूप में प्रयत्नशीलता एक जुट कर देना, बांध देना, बन्धन, जोड़, जुड़ाव, एक - आयुहनरसता पन कुसलाकुसलेसु एव होति, ... जुट हो जाना, ख. विनय में विशेष अर्थ, गद्दीदार आसन एवमस्सा आयूहनरसता वेदितब्बा, ध, स. अट्ठ. 157; - - गो प्र. वि., ए. व. - कथं नु खो आयोगो कातब्बो ति, लक्खण त्रि., ब. स., प्रयत्नशीलता अथवा उद्योगी होने चूळव. 256; -- गं द्वि. वि., ए. व. - अनुजानामि, भिक्खवे, के लक्षण वाला, वह, जिसकी मुख्य पहचान उसका आयोगन्ति, चूळव. 256; - गेन तृ. वि., ए. व. - तेन खो प्रयत्नशील रहना हो - णं नपुं॰, प्र. वि., ए. व. - भवस्स पन समयेन अञतरो भिक्खु गिलानो होति, तस्स विना आयूहनलक्खणं, दी. नि. अट्ठ. 1.60; - सङ्खार पु., तत्पु. आयोगेन न फासु होति, चूळव. 256; - गे' द्वि. वि., ब. स., प्रयत्न-विषयिणी चेतना, प्रयास करने के लिए मन में व. - आयोगे धूमनेत्ते च, अथोपि दीपधारके, अप. 1.333; हो रहा ऊहापोह - रा प्र. वि., ब. व. - छसु जवनेसु - गे' सप्त. वि., ए. व. - अनापत्ति आयोगे, पाचि. 224; चेतना आयूहनसङ्घारा नाम, विभ. अट्ठ. 183; - समङ्गिता ग. ला. अ., प्रयास, अध्यवसाय, व्यावहारिक अभ्यास, स्त्री., भाव., प्रयत्नशीलता से परिपूर्ण रहने की स्थिति, सुदढ़ उद्योग, प्रयोग में लाना - गो प्र. वि., ए. व. -
For Private and Personal Use Only