________________
८४०
જેનરત્નચિંતામણિ
વિચારકના ઉપાસક હતા. વિચારની પ્રૌઢતા પણ એમની આવી હશે એ કહેવું મુશ્કેલ છે. (એજન, પૃ. ૧૭૨) આગવી વિલક્ષણતા હતી. પિતાને અભિપ્રેત એવા સ્પષ્ટ
૩. સંસ્કૃત દાર્શનિક જૈન સાહિત્યમાં બત્રીસીઓમાં પ્રયોવિચારોને વ્યક્ત કરવામાં એ કોઈનીય પરવા રાખતા નહીં.
જાયેલા વિવિધ છંદો સર્વ પ્રથમ છે. (જુઓ જૈન એ એમની જીવનકથા પરથી જણાય છે.'
સાહિત્ય સંશોધક, પૃ. ૩ અંક ૧, પૃ. ૧૨૩). પાદ નેંધ :
૪. દા.ત. ૯મી, ૧૦મી, ૧૨મી, ૧૩મી, ૧૪મી, ૧૫મી, ૧. ભાવનગર જેનધર્મ પ્રસારક સભા તરફથી આ બત્રીસીઓ
૧૬મી, ૧૭મી, ૧૮મી, ૧૯મી, ૨૦મી, ૨૨મી. મુદ્રિત થઈ છે. આ મુદ્રિત બત્રીસીઓનો જે કમ છે તે ૫. એટલે કે ૧ લી, રજી, ૩જી, ૪ થી, પમી, ૬ઠ્ઠી, ૭મી, જ ક્રમે મૂળમાં તે રચાઈ હોય એમ કહેવું મુશ્કેલ છે. ૮મી, ૧૧મી, ૨૧મી. સમયાંતરે વાચકોએ કે સંપાદકોએ એ ક્રમ ગોઠવ્યો હોય , એ શક્યતા વિચારવા જેવી ખરી. (ાઓ સુખલાલજ. ૬. ‘સન્મતિ પ્રકરણ', ગુજરાતી આવૃત્તિ પૃ. ૧૭૩.
સન્મતિ પ્રકરણ” ગુજરાતી અનુવાદ, પૃ. ૧૭૩), ૭. જૈન સાહિત્ય સંશોધક, ખંડ ૩, અંક ૧, પૃ. ૧૨૧. ૨. કહેવાય છે તો આને બત્રીસી, છતાં એમાંની કેટલીકમાં ૮. સુખલાલજી, ઉપર્યુક્ત પૃ. ૧૨૩ પદ્ય સંખ્યાની વધઘટ છે. બત્રીસ બત્રીસની ગણતરીએ
૯. ઈશ્વરકૃષ્ણની સાંખ્યકારિકા અને પતંજલિના યોગસૂત્રમાં બાવીસ બત્રીસીઓનાં કુલ શ્લોક ૭૦૪ થવા જોઈએ. પણ ઉપલબ્ધ મુદ્રિત બત્રીસીઓમાં એની કુલ સંખ્યા ૬૯૫
વર્ણિત પ્રત્યક્ષ, અનુમાન અને આગમ એ ત્રણ પ્રમાણેનું
મરણ કરાવે છે. (સુખલાલજી, જૈન સાહિત્ય સંશોધક, છે. ૨૧મી બત્રીસીમાં ૩૩ લોક છે. તે ૮, ૧૧, ૧૫ અને ૧૯માં ૩૨ થી ઓછા શ્લોક છે. આ વધઘટ રચના
ખંડ ૩, અંક ૧, પૃ. ૧૨૪) કાળથી હશે કે પછીના સમયની હશે કે મુદ્રણની આધાર- ૧૦. સિદ્ધસેનના જીવન અંગે અને એમના સમય અંગે આ ભૂત પ્રતિઓના અપૂર્ણ પણને લીધે મુદ્રિત આવૃત્તિમાં એ ગ્રંથમાં આ લેખકને લેખ પ્રસિદ્ધ થયેલ છે તે જોવો.
જિન તીર્થકર ચંદ્રપ્રભુના યક્ષ તથા યક્ષિણી
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org