Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 15 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०२४ उ.२० सू०२ शर्कराप्रभायानारकोत्पत्यादिकम् २३९ भवेत् । यदि चोत्कृष्टस्थितिक वयस्त्रिंशसागरोषमायुको नारको भूत्वा पूर्व कोट्यायुष्कपश्चेन्द्रियतियग्योनिकेत्पद्यते तदा वारद्वयमेव एवमुत्पत्तिः स्यात् ततश्च षट्षष्टिः सागरोपमाणि पूर्वकोटिद्वयं च स्यात् अतस्तृतीया तिर्यग् भवसंबन्धिनी पूर्वकोटि न लभ्यते इति नोस्कृष्टता भवानां कालस्य च भवेदिति । 'एवइयं जाव करेजा' एतावद्यावत्कुर्यात् एतावत्कालपर्यन्तमुभयगति सेवेत तथा -एतावदेव कालपर्यन्तं नारकगतौ पश्चन्द्रियतिर्यग्गतौ च गमनागमने कुर्यादिति नवान्ता गमा इति । ___ अथ नवसु गमकेषु वैशिष्टयमाह-'आदिल्लएसु' इत्यादि, 'आदिल्लएमु छसु वि गमएसु' आधेषु एट्स्वपि प्रथमादारभ्य षष्ठान्तेषु गमकेषु 'जहन्नेणं दो भवग्गहणाई' जघन्येन द्वे भवग्रहणे भवतः 'उको सेणं उभरगहणाई 'उत्कर्पण काल का प्रमाण बन जाता है, उत्कृष्ट स्थिति में वह कालप्रमाण नहीं बनता है। क्योंकि जब ३३ सागरोपमकी उत्कृष्ट स्थिति. बाला दुआ कोई नारक पूर्वकोटिकी आयुवाले पञ्चेन्द्रिपतियों में उत्पन्न होता है तो दो बार ही ऐमी उनकी उत्पत्ति होगी तब इस हालत में ६६ सागरोपम का काल तो आजावेगा पर तीन पूर्वकोटि अधिकता इसमें नहीं आती है किन्तु दो पूर्वकोटि अधिकता आती है क्योंकि तोमरीतिर्यग्भव संबंधिनी पूर्वकोटि यहां मिलती नहीं है। ___अब नौ गमकों में सूत्रकार विशिष्टता का कथन करने के अभिः प्राय से 'आदिल्लएस्सु छसु वि गमएसु जहन्नेणं दो भवग्गहणाई' इत्यादि सूत्र का कथन करते हैं-इसके द्वारा वे यह समझाते हैं कि आदि के ६ गमकों में जघन्य से दो भवों का ग्रहण होता है और उत्कृष्ट से ६ भवों का ग्रहण होता है तथा-'पच्छिल्लएस्सु तिस्सु गमएसु' છાસઠ સાગરોપમની સ્થિતિ રૂપ કાળનું પ્રમાણુ બની જાય છે, ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિમાં તે કાળનું પ્રમાણુ બનતુ નથી. કેમકે જ્યારે ૩૩ તેત્રીસ સાગરોપમની ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિવાળો બનેલ કાઈ નારક પૂર્વકેટિની આયુ વાળા પંચેન્દ્રિય તિય માં ઉત્પન્ન થાય છે. તે તે પ્રમાણેની તેની ઉત્પત્તિ બેજ વાર થશે તો તે પરિસ્થિતિમાં દર છાસઠ સાગરોપમને કાળ તે આવી જશે. પરંતુ ત્રણ પૂર્વક ટિનું અધિપણું તેમાં આવતું નથી. પરંતુ બે પૂર્વકેટિનું જ અધિકપણું આવે છે. કેમકેત્રણ તિર્યંચ ભવ સંબંધી પકે ટિ અહિયાં મળતી નથી.
वे नवे अमीमा विशेष मताना तुथी सूत्रा२ 'आदिल्लएसु उसु वि गमएसु जहन्नेणं दो भवगहणाइ' त्यादि सूत्रनु थन ४२ छे. म। सूत्राथी તેઓ એ સમજાવે છે કે- આદિના છ ગમેમાં જઘન્યથી બે ભવનું ગ્રહણ થાય
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૫
