Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 15 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०२४ उ.२२ ५०१ वानव्यन्तरेषु जीवानामुत्पत्तिः ४१९ किवत्पर्यन्तं नागकुमारप्रकरणोक्तमिहानुसंधेयं ? तत्राह-जाव' यावन्-परिमाणद्वारादारभ्य कायसंवेधस्य भवादेशपर्यन्तं नागकुमारप्रकरणमेवात्रानुपन्धेयमिति, कालादेशमपेक्ष्याह-'कालादेसेणं' इत्यादि। 'कालादेसेणं जहन्नेणं सातिरेगा पुनकोडी दसहिं वाससहस्सेहिं अमहिया' कालादेशेन जघन्येन सातिरेका पूर्वकोटि देशभिर्वर्ष पहरी भ्यधि का 'उकोसेणं चत्तारि पलिओवमाई' उत्कर्षेण चत्वारि पल्योपमानि, तत्र त्रिपल्योपमायुष्कः संज्ञिपश्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकः पल्योपमायुयन्तरेणूत्पन्ना, इत्येवं क्रमेण चत्वारि पल्योपमानि उत्कृष्टतः कालादेशेन कायसंवेधो भवतीति 'एवइयं जाव करेज्ना' एनावन्तं यावत् कुर्यात् एतावन्तं कालं संक्षिपश्चेन्द्रियतिर्यग्गतिं वानव्यन्तरगतिं च सेवेत, तथा एतावदेव कालपर्यन्तं पश्चन्द्रियति । गतौ वानव्यन्तरगतौ च गमनागमने कुर्यादिति प्रयमो गमः ॥१॥ माण आदि द्वार वैसे ही कहना चाहिये जैसे वे नागकुमारोद्देशक में कहे गये हैं। यह नागकुमारोद्देशक गत पाठ यहां यावत् परिमाण द्वार से लेकर कायसंवेध के भवादेश तक का ग्रहण करना चाहिये आगे का नहीं क्यों कि 'कालादेसेणं जहन्नेणं सातिरेगा पुत्वेकोडी दसहिं वास. सहस्से हि अब्भहिया' काल की अपेक्षा जघन्य से कायसंवेध दश हजार वर्ष अधिक सातिरेक एक पूर्वकोटि का है और 'उक्कोसेणं चत्तारि पलिओचमाई उत्कृष्ट से वह चार पल्पोपम का है। क्योंकि तीन पल्योपम की आयुवाला संज्ञी पश्चेन्द्रियतिर्यग्योनिक जीव पल्योपम की आयुवाले व्यन्तरों में उत्पन्न हो जाता है। इस क्रम से चार फ्ल्योपम का उत्कृष्ट काल कायसंवेध का कहा गया है। 'एवयं जाव करेज्जा' इस प्रकार से इतने काल तक वह जीव असंख्यातवर्ष की आयुवाले संज्ञी पश्चेन्द्रियतिर्यग्गति का और वानव्यन्तरगति का सेवन करता है પ્રમાણે કહેવું જોઈએ. કે જે પ્રમાણે તેના સંબંધમાં નાગકુમારના ઉદ્દેશામાં કહેવામાં આવ્યું છે. આ નાગકુમારના ઉદ્દેશા સંબંધી પાઠ અહિયાં યાવત્ પરિમાણ દ્વારથી લઈને કાયસંધિના ભવાદેશ સુધીનું કથન ગ્રહણ કરવું
. गर्नु न भ3-'कालादेसेणं जहन्नेणं सातिरेगा पुक्कोडी दसहि वाससहस्सेहिं अब्भहिया' नी अपेक्षाथी बन्यथा यसव५ १२४ Bार वर्ष अघि सातिरे में पू छे . भ. 'उकोसेणं चचारि पलिभोवमाई' 6ष्टथी ते थार ५८या५मन छ. म ११ पत्यारभनी આયુષ્યવાળા સંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય તિર્યંચ જીવ પલ્યોપમની આયુષ્યવાળા વ્યક્ત રમી ઉત્પન્ન થઈ જાય છે. આ ક્રમથી ચાર પલ્યોપમને ઉત્કૃષ્ટકાળ કાય साधन। यो छ, 'एवइयं जाव करेज्जा' मारी मार से सुधील અસંખ્યાતવર્ષની આયુવાળા સંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય તિર્યંચ ગતિનું અને વાતવ્યન્તર
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૫