Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 15 Sthanakvasi

Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 15 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

View full book textPrevious | Next

Page 771
________________

७५६
भगवती सूत्रे
9
-----
एव भवति । न शेषाः पक्षा भवन्तीति । ' एवं जाव सिद्धे' एवं यावत् - सिद्धाः यावत्पदेन - भवनपतित आरम्य वैमानिकपर्यन्तानां संग्रहो भवति । तथा च-नैरथिकादारभ्य सिद्धपर्यन्तो जीवो द्रव्यार्थतया न कृतयुग्मादिरूपोऽपितु कल्योज एव भवतीति । 'जीवा णं भंते । दव्वट्टयाए कि कडजुम्मा पुच्छा ! जीवाः खलु भदन्त ! द्रव्यार्थतया किं कृतयुग्माः पृच्छा ? हे भदन्त ! जीवा पार्थतया कि कृतयुग्माः त्र्योजाः द्वापरयुग्माः कल्पोजा भवन्तीति प्रश्नः ९ भगवानाह - 'गोयमा' इत्यादि । 'गोयमा' हे गौतम ? 'ओघादेसेणं कडजुम्मा' 'ओघादेशेन सामान्यत इत्यर्थः कृतयुग्मरूपाः, जीवाः द्रव्यरूपेणानन्तत्वेनाऽवस्थितत्वात् सामान्यतः कृतयुग्मरूपा एव - 'नो तेश्रोगा' नो त्र्योनाः 'नो दावर उसमें संभवित नहीं होते हैं । 'एवं जाव सिद्धे' इसी प्रकार से धावत् एक सिद्ध जीव भी कल्योज रूप ही होता है। यहां यावत्पद से एक भवनपति जीव से लेकरके वैमानिक तक का एक एक जीव संग्रहीत हुआ है। इस प्रकार नैरयिक से लेकर सिद्ध तक का एक एक जीव व्रन्यरूप से कृतयुग्मादि रूप नहीं है । अपि तु वह कल्योजरूप ही है ।
अब श्रीगौतमस्वामी अनेक जीवों की अपेक्षा लेकर प्रभुश्री से ऐसा पूछते हैं- 'जीवा णं भंते ! दव्बट्टयाए किं कडजुम्मा पुच्छा' हे भदन्त ! अनेक जीव क्या द्रव्यरूप से कृतयुग्मरूप है ? अथवा त्र्योजरूप है ? अथवा द्वापरयुग्मरूप है । अथवा कल्पोजरूप है ? इस प्रश्न के उत्तर में प्रभुश्री गौतमस्वामी से कहते हैं- 'गोधमा ! ओघादेसेणं कडजुम्मा' हे गौतम ! जीव द्रव्यरूप से अनन्तरूप में अवस्थित होने के कारण सामासंभव होता नथी. 'एव' जाव सिद्धे' ४ प्रभाो यावत् मेड सिद्ध व પશુ કલ્ચાજ રૂપ જ હાય છે. અહીંયાં યાત્રપ૪થી એક ભવનપતિથી લઈને વૈમાનિક સુધીના એક એક જીવેાને સંગ્રહુ થયા છે. આ રીતે એક ઇન્દ્રિયવાળા જીવેાથી લઇને સિદ્ધ સુધીના એક એક જીવે દ્રવ્યપણાથી કૃતયુગ્માદ્રિ રૂપ નથી પરંતુ તે કલ્યેાજ રૂપ જ છે. તેમ સમજવું.
હવે શ્રી ગૌતમસ્વામી અનેક જીવેાના આશ્રય લઈને પ્રભુશ્રીને એવુ પૂછે छेडे - 'जीवा णं भंते ! दव्वट्टयाए किं कड़जुम्मा पुच्छा' हे दीनमंधू भगवन् भने જીવા દ્રવ્યપણાથી શુ' કૃતયુગ્મ રૂપ છે ? અથવા ચૈાજ રૂપ છે ? અથવા દ્વાપરયુગ્મ રૂપ છે ? અથવા કલ્લેાજ રૂપ છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુશ્રી गौतमस्वामीने छे ! - 'गोयमा ! ओघादेसेणं कङजुम्मा' हे गौतम! દ્રવ્યપણાથી અનંત રૂપમાં વર્તીમાન હાવાથી સામાન્યપણાથી કૃતયુગ્મ રૂપ જ
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૫


Page Navigation
1 ... 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969