Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 15 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
६६२
भगवतीस्त्रे
पतरचतुरस्रं संस्थानं नत्र प्रदेशिकं कथितम् तदेकशेपात् कल्योजन देशावगाढं भवतीति अत्र विशेषाऽभावात् न द्वापरयुग्मता भवतीति ।
'आयए णं भंते ! संठाणे० पुच्छा' आयतं खलु मदन्त ! संस्थानमिति पृच्छा ? हे मदन्त ! आयतं खलु संस्थानं किं कृतयुग्ममदेशावगाढम् ? ज्योपदेशावगाढम् ? द्वापरयुग्मप्रदेशावगाढम् ? कल्योजपदेशावगाढं वेति पश्नः । भगवानाह - 'गोयमा' इत्यादि । गोयमा' हे गौतम! 'सिय कडजुम्मपरसोगाढे' स्यात् - कृतयुग्मप्रदेशावगाढम् यद्- घनायतं संस्थानं द्वादशप्रदेशिकं कथितम्-तत्- चतुःशेषत्वात् कृत युग्मम देशावगाढम् । 'जाब सिय कलिओगपएसो गाढे' यावत् स्यात्कल्यो जपदेशावगाढम् अत्र यावत्पदेन - 'सिय तेओगपएसोगाढे सिय दावरजुम्मपरसोगाढे' तथा जो प्रतरचतुरस्त्रसंस्थान नौ प्रदेशों वाला कहा गया है वह एक शेषवाला होने से कल्गोजप्रदेशावगाढ है। यहां पर विशेष का अभाव होने से द्वापरयुग्मता नहीं है ।
'आयए णं भंते ! संठाणे० पुच्छा' हे भदन्त ! आयतसंस्थान क्या कृतयुग्म प्रदेशावगाढ है ? अथवा योजप्रदेशावगाढ है ? अथवा द्वापरयुग्मप्रदेशावगाढ है ? अथवा कल्यो जमदेशावगाढ है ? इस प्रकार गौतम स्वामी के प्रश्न के उत्तर में प्रभु श्री कहते हैं 'सिय कडजुम्मपएसोगाढे' हे गौतम! आयत संस्थान कदाचित् कृतयुग्मप्रदेशावगाढ है क्योंकि घना पतसंस्थान बारहप्रदेशों वाला कहा गया है। इनमें से चार का अपहार करने पर अन्त में शेष चार ही रहते हैं इसलिये इसमें कृनयुग्मता अर्थात् चतुः प्रदेशावगाढता कही गई है। 'जाव सिय कलि ओगपएसो गाढे' तथा यह संस्थान यावत् कदाचित् कल्यो जप्रदेशावगाढ भी है यहां यावत् शब्द से 'सिय तेओगपएसोगाढे सिय दाबरजुम्मपएसोगाढे' इन
સંસ્થાન નવ પ્રદેશેવાળુ કહેલ છે. તે એક શેષવાળુ' હાવાથી કલ્યાજ પ્રદેશાવગાઢ છે. અહીંયાં વિશેષના અભાવ હાવાથી દ્વાપર યુગ્મપણુ કહ્યું નથી.
'आयए णं भंते ! सठाणे० पुच्छा' हे लगवन् भायत संस्थान शुडूतયુગ્મ પ્રદેશાવગાઢ છે ? અથવા ચૈાજ પ્રદેશાવગઢ છે ? અથવા દ્વાપર યુગ્મ પ્રદેશાવગાઢ છે ? અથવા કલ્યાજ પ્રદેશાવગાઢ છે? ગૌતમસ્વામીના આ પ્રશ્નના उत्तरमां अनु कुडे छे }- 'सिय कडजुम्मपरखोगाढे' हे गौतम! आायत संस्थान કોઈ વાર કૃતયુગ્મ પ્રદેશાવગાઢ છે. કેમકે-ધનાયત સંસ્થાન માર પ્રદેશેાવાળુ કહેલ છે. તેમાંથી ચારના અપહાર કરવાથી અન્તમાં શેષ ચાર જ રહે છે. તેથી तेमां द्रुतयुग्मपाशु अर्थात् यतुःप्रदेशावगाढपशु अधुं छे. 'जाव सिय कलिओगपएसोगाढे' तथा या संस्थान यावत् अर्ध वार मुल्य प्रदेशावगाढ पशु छे, अहिं यावत् शब्दथी 'सिय तेओगपएसोगाढे खिय दावरजुम्मपएसो गाढे' मा मे संस्थाना
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૫
