Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 15 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
भगवतीसूत्रे सान्ताः, साधनन्ताः, अनादि सान्ताः, तथा-अनाधनन्ता अपि अलोकाकाशस्य ऊधि आयताः श्रेणयो भवन्तीति ।
'सेढीओ णं भंते ! दवट्टयाए कि कड जुम्माभो तेओया यो पुच्छा ? श्रेणयः खलु भदन्त ! द्रव्यातया किं कृतयुग्मरूपाः डोजरूपाः, इति पृच्छा ? कृत. युग्मरूपाः श्रेणयो भवन्ति योजरूपा वा द्वापरयुग्मरूपाः कल्योजरूपा वा भव न्तीति प्रश्नः ? भगवानाह-गोयमा' इत्यादि । 'गो यथा' हे गौतम ! 'कडजुम्माओ' कृतयुग्मरूपाः श्रेणयो भवन्ति वस्तुसभावात् एवम्-'नो तेश्रोयाओं' नो योजरूपाः श्रेणयो भवन्ति । 'नो दावरजुम्मा' नो द्वापरयुग्मरूपा भवन्ति । 'नो कलियोगाओ' नो कल्पोजरूपाः श्रेणयो भवन्ति, सर्वत्र विधौ-निषेधे च वस्तु स्वभावत्वमेव कारणमिति । 'एवं जाव उडमहापयाओ' एवं यावत् ऊर्ध्वाध आयता लम्बी जो श्रेणियां हैं वे सादि सान्त भी हैं, सादि अनन्त भी हैं, अनादि सान्त भी हैं। और अनादि अनन्त भी हैं। ____'सेढीओ णं भंते ! दबट्टयाए कि कडजुम्माओ तेभोयाओ पुग्छ।' 'अब श्री गौतमस्वामी इस सूत्रपाठ द्वारा प्रभुश्री से ऐसा पूछते हैंहे करुणानिधे भदन्त ! आकाश की श्रेणियां क्या द्रव्यरूप से कृतयुग्म रूप हैं ? अथवा व्योज रूप हैं ? अथवा द्वापरयुग्मरूप हैं ? अथवा कल्योजरूप हैं ? इसके उत्तर में प्रभुश्री कहते हैं-'गोयमा' हे गौतम ! 'कडजुम्माओं' ये श्रेणियां वस्तुस्वभाव से कृतयुग्मरूप होती हैं। 'नो तेओयाओ' योजरूप नहीं होती हैं। 'नो दावरजुम्माओ' दापरयुग्म रूप भी नहीं होती हैं । 'नो कलि भोगाओ' और न कल्पोज रूप ही होती हैं । इस प्रकार सर्वत्र विधि और निषेध में वस्तुस्वभाલાંબી જે શ્રેણિયો છે, તે સાદિયાન્ત પણ છે. સાદિ અનંત પણ છે. અનાદિ સાંત પણ છે અને અનાદિ અનંત પણ છે. ___ 'सेढी ओणं भवे ! दव्वट्ठयाए कडजुम्माओं तेओयाको पुच्छा' वे श्री ગૌતમસ્વામી આ સૂત્રપાઠ દ્વારા પ્રભુશ્રીને એવું પૂછે છે કે- હે કરૂણાસાગરભગવદ્ આકાશની શ્રેણિયે દ્રવ્યપણાથી શું કૃતયુગ્મ રૂપ છે? અથવા જ રૂપ છે? અથવા દ્વાપર યુગ્મ રૂપ છે ? અથવા કાજ રૂપ છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં प्रभुश्री गौतमत्वामीन ४ छ -'गोयमा !' गौतम ! 'कड़जुम्माओ' मा श्रेणियो १२तु स्वमाया तयुम ३५ उय छे. 'नो तेओयाओ' भ्यान ३५ हाती नया 'नो दावरजुम्माओ' द्वा५२युम ३५ ५५ नथी. 'नो कलिओगाओ' અને કલ્યાજ રૂપ પણ નથી જ આ પ્રમાણે વિધિ અને નિષેધમાં બધે જ परत पापा २५ छ. 'एवं जाव उड्ढमहाययाओ' मे शत ९५२
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૫