Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 15 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०२५ उ.३ सू०४ द्रव्यायेत्वेन प्रदेशनिरूपणम् ६६५ _ 'बट्टा णं भंते ! संठाणा किं कडजुम्मपएसोगादा पुच्छा' किं कृतयुग्मप्रदेशावगाढानीति पृच्छा ? हे भदन्त ! वृत्तानि खलु संस्थानानि किं कृतयुग्म प्रदेशावगाढानि व्योजदेशावगाढानि? द्वापरयुग्मप्रदेशावगाढानि किं वा-कल्योज प्रदेशावगाढानीति प्रश्नः । भगवानाह-'गोयमा' इत्यादि । 'गोयमा' हे गौतम ! 'ओघादेसेणं कडजुम्मपएसोगाढा ओघादेशेन-सामान्यत इत्यर्थः कृतयुग्मप्रदेशावगाढानि । 'नो तेओगपएसोगाढा' नो योजनदेशावगाहानि वृत्तसंस्थानानि । 'नो दावरजुम्मपएसोगाढा' नो-न वा द्वापरयुग्मपदेशावगाढानि, 'नो कलिओगपये संस्थान २०-४० आदि प्रदेशों में अवगाही कहे गये हैं। इसलिये इन्हें कृतयुग्मप्रदेशावगाही ही कहा गया है। चतुष्क से अपहार करने पर विशेष के अभाव से इन्हें योजनदेशावगाढ नहीं कहा गया है। द्विशेष के अभाव से द्वापरयुग्मप्रदेशावगाढ भी इन्हें नहीं कहा है। तथा एकशेष के अभाव से इन्हें कल्योजप्रदेशावगाढ भी नहीं कहा है।
'वटाणं भंते ! संठागा किं कडजुम्मपएसोगाढा पुच्छा' इस सूत्र द्वारा गौतम स्वामी ने प्रभु श्री से ऐसा पूछा है-हे भदन्त ! अनेक वृत्त. संस्थान क्या कृतयुग्मप्रदेशावगाढ है ? अथवा योजप्रदेशावगाढ है ? अथवा द्वापरयुग्मप्रदेशावगाढ है ? अथवा कल्योजप्रदेशावगाढ है ? इस प्रश्न के उत्तर में प्रभु श्री कहते हैं-'गोयमा' हे गौतम ! 'ओघादेसेणं कड. जुम्मपएमोगाढा' वृत्तसंस्थान सामान्य की अपेक्षा कृतयुग्म प्रदेशावगाढ है 'नो तेओगपएसोगाढा' योजप्रदेशावगाढ नहीं हैं। 'नो दावरजुम्म કજ પ્રદેશાવગાઢ પણ નથી. કહેવાનું તાત્પર્ય એવું છે કે-આ સંસ્થાને ૨૦૪૦ વિગેરે પ્રદેશમાં અવગાહવાળા કહ્યા છે. તેથી તેને કૃતયુગ્મ પ્રદેશાવગાહી જ કહેલ છે. ચારથી અ૫હાર કરવાથી વિશેષના અભાવથી તેને ચોજ પ્રદેશાવગાઢ વાળા કહ્યા નથી. બે શેષના અભાવથી દ્વાપર યુગ્મપ્રદેશાવગાઢ પણ તેને કહેલા નથી. તથા એક શેષના અભાવથી તેને કાજ પ્રદેશ વગાઢ પણ કહ્યા નથી.
'वाणं भंते ! सठाणा किं कडजुम्मपएसोगाढा पुच्छा' मा सूत्र द्वारा ગૌતમ સ્વામીએ પ્રભુને એવું પૂછયું છે કે-હે ભગવન વૃત્તસંસ્થાને શું કૃત
પ્રદેશાવગાઢ વાળા છે? અથવા એજ પ્રદેશાવગાઢવાળા છે? અથવા દ્વાપર યુગમ પ્રદેશાવગઢવાળા છે? અથવા કાજ પ્રદેશાવગાઢવાળા છે? શ્રી गौतमस्वामीना मा प्रश्न उत्तरमा प्रभु श्री ४१ छ -'गोयमा ! गौतम ! 'ओघादेसेण कडजुम्मपएसोगाढा' वृत्त संस्थान सामान्य पाथी कृतयुग्म प्रदेशमा वा छे. 'नो तेओगरएसोगाढा' यो प्रदेशापादनथी. 'नो
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૫