Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 15 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti


Previous | Next

Page 606
________________

प्रमेयचन्द्रिका टीका श०२५ उ.२ सू०४ स्थितास्थितद्व्यग्रहणनिरूपणम् ५९१ दिसं' यावत् स्यात् पञ्चदिशम्, व्याघाताभावे सति षड्दिग्भ्य आहृत्य द्रव्याणां ग्रहणम्, व्याघाते सति स्यात् त्रिदिशं स्यात् चतुर्दिशं स्यात् पञ्चदिशम् इति । एवं' एवम्-अनेन प्रकारेण 'चउवीसइदंडएणं एयाणि पयाणि भाणियन्वाई' चतुर्विंशति. दण्डकेन एतानि पूर्वोक्तानि पदानि भणितव्यानि, किन्तु 'जस्स जं अत्थि' यस्ययदस्ति, यस्य जीवस्य यत् शरीरं यानीन्द्रियाणि ये च मनोयोगादयो योगाः, आनप्राणं च भवति तद्ग्राह्यम् । अत्रायमाशयः-शरीराणि पश्च, इन्द्रियाणि पञ्च, मनोयोगादय स्त्रयो योगाः आनमाणत्वं चेति चतुर्दशपदानि, ततस्तदाश्रिता श्चतु. देशव दण्डका अत्र भवन्ति ? नाधिकमिति । 'सेवं भंते । सेवं भंते ! ति तदेवं के अभाव में छहों दिशाओं में से आये हुवे पुद्गलद्रव्यों का ग्रहण होता है और व्याघात के सद्भाव में कदाचित् तीन दिशाओं से कदाचित् चार दिशाओं से और कदाचित् पांच दिशाओं से आये हुवे पुद्गल द्रव्यों का ग्रहण होता है। उसी प्रकार से यहां पर भी कथन जानना चाहिये। इस प्रकार से 'चउबीसइदंडएणं एयाणि पयाणि भाणियब्वाई' २४ चौवीस दण्डकों द्वारा इन पूर्वोक्त पदों को कहना चाहिये किन्तु 'जस्स जं अस्थि जिस जीव को जो शरीर जो इन्द्रियां और जो मनोयोग आदि योग और श्वासोच्छ्वास हों, वे यहां ग्रहण करना चाहिये । इसका तात्पर्य यह है-पांच शरीर ५, पांच इन्द्रियां ५, तीन योग ३, और आनमाण ये चौदह पद हैं। इसलिये इनके आश्रित चौदह ही दण्डक यहां होते हैं, अधिक नहीं। 'सेवं भंते ! सेवं भंते ! त्ति' हे भदन्त ! शरीर
આ તેનું ગ્રહણ વ્યાઘાતના અભાવમાં છએ દિશાએાએથી આવેલા પઢનું હોય છે. અને વ્યાઘાત થાય ત્યારે કઈ વાર ત્રણ દિશાએથી કંઈ વાર ચાર દિશાઓએથી અને કોઈ વાર પાંચ દિશા ખોએથી આવેલા પુદ્ગલ દ્રવ્યોનું ગ્રહણ થાય છે. એ જ રીતે અહીંયાં પણ સમજવું જોઈએ. તે આ પ્રમાણે 'चउवीसइदंडएणं एयाणि पयाणि भाणियव्वाई' यावीस २४ ४ीद्वारा अपना
डेस पहोने अ6 ४२वा नसे. परंतु 'जस्म जं अत्थि' २ ने रे શરીર જે ઈન્દ્રિયે અને મને લેગ વિગેરે યોગ અને શ્વાસોચ્છવાસ આ ચૌદ પદ હોય છે, તેઓને અહીંયાં ગ્રહણ કરવા જોઈએ. આ કથનનું તાત્પર્ય એ છે કે-પાંચ શરીર, પાંચ ઈદ્રિ ત્રણ ચેગ અને આનપ્રાણ આ ચૌદ પદ થાય છે. તેથી તેના આશ્રયથી અહીંયાં ચૌદજ દંડકે થાય છે. વધારે નહીં.
'सेवं भंते ! सेवं भंते ! ति' ७ मापन शरी२ द्रिय विरेना द्रव्य
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૫

Loading...

Page Navigation
1 ... 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969