Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 15 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
भगवती सूत्रे
तिरिक्खजोणियस भिपंचिदियतिरिक्खजोणियअसन्निमणुस्ससन्निमणुस्सा य' असंज्ञिपञ्चेन्द्रिय तिर्यग्योनिक संज्ञिपञ्चेन्द्रिय तिर्यग्योनिकाऽसंज्ञिमनुष्य संज्ञिमनुष्याच 'एए सच्चे वि जहा पंचिदियतिरिक्खजोणिय उद्देसए तहेव भाणियन्त्रा' एते सर्वेऽपि यथा पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकम करणे तथैव भणितव्याः, असंज्ञिपञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकादारभ्य संज्ञिमनुष्यान्ताः सर्वेऽपि नवगमैः यथा पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकमकरणे यथा पञ्चे न्द्रियतिर्यग्योनि के पूत्पद्यमाना असंज्ञिपञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिका, असंज्ञिसंज्ञिमनुष्याश्रोत्पादादिरूपेण निरूपिताः तथैव अत्रापि निरूपणीया इति विशेषजिघृक्षुभिस्तत एव द्रष्टव्याः | 'नवरं एयाणि चेव परिमाणअज्झरसागणाणचाणि जाणेज्जा पुढवीचाहिये । 'असन्निपचिदियतिरिक्ख जोणियसगिपचिदिपतिरिक्खजोणिय असन्निमणुस - सन्नि मणुस्सा य' असंज्ञिपश्चेन्द्रिय तिर्यग्योनिक, संज्ञि पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिक असंज्ञि मनुष्य और संज्ञि मनुष्य 'एए सब्वे वि जहा पंचिंदियतिरिक्ख जोणिय उद्देसर तहेव भाणियव्या ये सब जैसे पञ्चेन्द्रिय तिर्यग्योनिक प्रकरण में कहे गये हैं-वैसे ही कह लेना चाहिये । अर्थात् असंज्ञि पञ्चेन्द्रिय तिर्यग्योनिक से लेकर संज्ञि मनुष्य तक के सब जीव नौ गमों द्वारा जिस प्रकार से पञ्चेन्द्रिय तिर्यग्योनिक प्रकरण में निरूपित किये हैं-अर्थात् पञ्चेन्द्रिय तिर्यग्योनिकों में उत्प धमान असंज्ञी संज्ञी पञ्चेन्द्रिय तिर्यग्योनिक और असंज्ञीसंज्ञी मनुष्य उत्पाद आदि रूप से कहे गये हैं-उसी प्रकार से वे यहाँ पर निरूपणीय है । इस विषय को विशेष रूप से जानने के अभिलाषियों का वह पञ्चेन्द्रिय तिर्यग्योनिक प्रकरण देखना चाहिये । 'नवरं एयाणि चेत्र
३६८
'असन्निपंचि’दियतिरिक्खजोणिय पंचिदियतिरिक्खजोणिय असन्निमणुस्ससन्निसन्नि मणुस्सा' असं ज्ञी येन्द्रिय तिर्यययोनिक, साज्ञी पंथेन्द्रिय तिर्यययोनिङ,
૫
संज्ञि मनुष्य याने संज्ञी भनुष्य 'एए सव्वे वि जहा पंचिदियतिरिक्खजो - णियउद्देसए तहेव भाणियव्वा' मे मधा के प्रमाणे यथेन्द्रिय तिर्यययोनिકના પ્રકરણમાં કહેલ છે, એજ પ્રમાણે કહેવા જોઈએ. અર્થાત્ અસ ંજ્ઞિ ૫ ચેન્દ્રિય તિય થયેાનિકથી લઈને સ ́જ્ઞી મનુષ્ય સુધીના સઘળા જીવે નવે ગમેા દ્વારા જે રીતે પ ંચેન્દ્રિય તિય ચર્ચાનિકના પ્રકરણમાં નિરૂપિત કર્યાં છે. અર્થાત્ પંચેન્દ્રિય તિય ‘ચયેાનિકામાં ઉત્પન્ન થનારા અસંજ્ઞ, સન્નિ પચેન્દ્રિય તિય ચયાનિક અને અસંન્નિ સ`જ્ઞિ મનુષ્ય ઉત્પાદ વિગેરે રૂપે કહ્યા છે. એજ રીતે તેએનું અહિયાં પણ નિરૂપણ કરી લેવું. આ સખધમાં આ વિષયને વધારે સમજવાની ઇચ્છાવાળાઓએ તે પચેન્દ્રિય તિય"ચાનિકનું પ્રકરણ
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૫