Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 15 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रमेयर्चान्द्रका टीका श०२४ उ.२० सू०४ सं.पं.ति. तो पञ्चेन्द्रियत्वेनोत्पातः २८९ कोटयः चतुभिरन्तर्मुहूतैरभ्यधिकाः 'एचइयं जाव करेज्जा २' एतावन्तं कालं यावत्कुर्यात् उपरोक्तसूत्रप्रदर्शित कालपर्यन्तं पञ्चेन्द्रियतिर्यग्गति सेवेत नया एतावदेव कालपर्यन्तम् उभयत्र गमनागमने कुर्यादिति कायसंवेधान्तो द्वितीयो गमः २ । 'सो चेव उक्कोसकालटिइएमु उपवन्नो' स एव जीवः उत्कृष्टकालस्थि. तिकपश्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकेषु उत्पन्नो भवेत् तदा-'जहन्नेण तिपलिओवमहिइएसु' जघन्येन त्रिपल्योपमस्थितिकेषु 'उक्कोसेण वि तिपलिओवमटिइएसु उववज्जेज्ना' उत्कर्षेणापि त्रिपल्योमस्थितिकेषु पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकेषु उत्पधेत इत्यादि । 'एस चेव वत्तव्यया' एषैव वक्तव्यता एषैव-पूर्वोक्तैव सर्वाऽपि वक्तव्यता भणितव्या। काल की अपेक्षा कायसंवेध जघन्य से दो अन्तर्मुहूर्त का है और उत्कृष्ट से चार अन्तर्मुहर्त अधिक चार पूर्वकोटि का है। 'एवइयं कालं जाव करेज्जा' इस प्रकार इतने काल तक वह संज्ञी पश्चेन्द्रियतिर्यग्योनिक जीव पश्चेन्द्रियतियग्गति का सेवन करता है, और इतने ही काल तक वह उसमें गमनागमन करता है। ऐसा यह कायसंवेधान्त तक का द्वितीय गम है ॥२॥ __'सो चेव उक्कोसकालहिइएसु उघवन्नो' यदि वह संज्ञी पंचेन्द्रियति. यंग्योनिक जीव उत्कृष्ट काल की स्थिति वाले पंचेन्द्रियतिर्यग्योनिकों में उत्पन्न होता है तो वह 'जहन्नेणं तिपलिओवमट्टिइएसु, उक्कोसेण वि तिपलिओवमटिइएस्सु उववज्जेज्जा' जघन्य से तीन पल्योपम की स्थिति वाले पंचेन्द्रितियञ्चों में उत्पन्न होता है और उत्कृष्ट से भी वह तीन કાળની અપેક્ષાથી કાયસંવેધ જઘન્યથી એ અંતર્મુહર્ત છે. અને ઉત્કૃષ્ટથી यार मतभुत मधि: यार पूटिन छे. 'एवइयं कालं जाव करेज्जा' આ રીતે એટલા કાળ સુધી તે સંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય તિર્યંચનિવાળે જીવ સંજ્ઞી પંચેન્દ્રિયતિર્યંચ ગતિનું સેવન કરે છે. અને એટલા જ કાળ સુધી તે તેમાં ગમનાગમન કરે છે. એ રીતને આ કાયસંવેધ સુધીને બીજે ગમ ही छे. (२)
'सो चेव उकासकालट्रिइएसु उववन्नो'ने मे सजी पयन्द्रियतिय"य નિવાબે જીવ ઉત્કૃષ્ટ કાળની સ્થિતિવાળા સંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય તિર્યંચન
Hi Gपन थाय छे. तो 'जहन्नेणं ति पलिओवमट्रिइएसु, उक्कोसेणं विति पलिआवमट्टिइपसु उववज्जेज्जा' धन्यथी ३९ पक्ष्या५मनी स्थितिका सभी પંચેન્દ્રિય તિયામાં ઉત્પન્ન થાય છે. અને ઉત્કૃષ્ટથી પણ તે ત્રણ પલ્યા
શ્રી ભગવતી સૂત્ર: ૧૫