Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 15 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
________________
२६८
भगवती सूत्रे
गमापेक्षया यद्वैलक्षण्यं द्वितीयगम के तद्दर्शयति- 'नवरं' इत्यादि । 'नवरं कालादेसेणं जहनेणं दो अंतोमुहुत्ता' काळादेशेन जघन्येन द्वे अन्तर्मुहूर्ते, 'उक्को सेणं चचारि पुब्वकोडीओ चउहिं अंगेमुतेहिं अमहियाओ' उत्कर्षेण चतस्रः पूर्वपूर्व कोटयः - चतुर्भिरन्तर्मुहूर्तैरभ्यधिकाः 'एवइयं जाव करेज्जा' एतावन्तं कालं - यावत्कुर्यात् एतावत्कालपर्यन्तमुभयगतिं सेवेत तथा एतावत्कालपर्यन्तमेव उभयगतौ गमनागमने कुर्यादिति कायसंवेधान्तो द्वितीयो गम इति २ । 'सोचेन उक्कोसकाळ पिसु उबवन्नो' स एव असंज्ञी पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिक एव उत्कृष्ट कालस्थितिकपञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकेषु समुत्पन्नो भवेद तदा - ' जहन्नेणं चाहिये । परन्तु प्रथम गम की अपेक्षा से यहां द्वितीय गम में भिन्नता है उसे प्रकट करने के लिये सूत्रकार 'णवरं कालादेसेणं जहन्नेणं दो अंतोमुहन्ता, उकोसेणं चत्तारि पुव्यकोडीओ चउहिँ अंतोनुतेहिं अन्भहियाओ' ऐसा सूत्र कहते हैं । इसके द्वारा उन्होंने यह प्रकट किया है कि यहां द्वितीय गममें कायसंवेध काल की अपेक्षा जघन्य से दो अन्तर्मुहूर्त्त का है और उत्कृष्ट से चार अन्तर्मुहूर्त्त अधिक चार पूर्वकोटि का है । 'एवइयं जाव करेज्जा' इस प्रकार इतने काल तक वह जीव उभयगति का सेवन करता है और इतने ही काल तक वह उस उभय गति में गमनागमन करता है। ऐसा यह कायसंवेधान्त द्वितीय गम है २ ।
'सो चेव उक्कोसकालट्ठिएस उवबन्नो' तृतीय गम इस प्रकार से है जब वही असंज्ञी पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिक जीव उत्कृष्ट काल की स्थिति वाले पञ्चेन्द्रिय तिर्यग्योनिकों में उत्पन्न होने के योग्य होता પરંતુ પહેલા ગમ કરતાં બીજા ગમમાં જ્યાં જયાં જુદાપણું છે. તે બતાવવા भाटे सूत्रार 'णवरं कालादेसेण जहन्नेण दो अतोमुहुत्ता, उक्कोसेणं चत्तारि पुव्वकोडीओ चउहिं अते मुहुतेहिं अमहियाओ' आा प्रमाणे सूत्रपाठ उह्यो छे.
આ સૂત્રપાઠથી તેઓએ એ સમજાવ્યુ છે કે—આ ખીજા ગમમાં કાયસ વેષ કાળની અપેક્ષાથી જઘન્યથી એ અંતર્મુહૂતના અને ઉત્કૃષ્ટથી ચાર અ ંતર્મુहूर्त अधिकार पूर्व है।टिना छे. 'एवइयं जाब करेज्जा' मा रीते मोटसा કાળ સુધી તે જીવ એ બેઉ ગતિનુ સેવન કરે છે. અને એટલા જ કાળ સુધી તે એ બેઉ ગતિમાં ગમના ગમન કરે છે. આ રીતે આ કાયસ વેધ સુધીના બીજો ગમ કહ્યો છે. ર
'सो चेव उक्को का लट्ठिइएसु उववन्नो' श्रीले गम या प्रमाणे है - જ્યારે તે અસ'ની પંચેન્દ્રિય તિય ચયાનિવાળા જીવ ઉત્કૃષ્ટ કાળની સ્થિતિ વાળા સજ્ઞી પંચેન્દ્રિય તિય "ચયાનિકેામાં ઉત્પન્ન થવાને યોગ્ય થાય છે, ત
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૫
