________________
आश्वासः] रामसेतुप्रदीप-विमलासमन्वितम् [२७६ तथापि खलु पातालं दूरादेव विकटोदरं तुच्छोदरम् । पर्वतानामेकदेशे पर्याप्तेरित्यर्थः । तथा च सेतोरसिद्धि रिति भावः । अन्यत्रापि भोज्यादौ भक्ष्यवस्तूनि कश्चिद्ददाति कश्चिदुद्वहति कश्चिद ध्रियते कश्चित्परिवेषयति कश्चिद्भुङ्क्ते भोजनशक्त्या च तस्योदरपूरणं न भवतीति पातालरूपभक्षकस्य महोदरत्वमुक्तम् । दरिद्रोदरपूरणमशक्य मिति ध्वनि: ।।६३॥
विमला-यद्यपि वानर-समूह पर्वतों को ले आता था, आकाश उनके प्रसारण के लिये विस्तीर्ण था, समुद्र स्वयं पर्वतों को लेकर पाताल को समर्पित करता था, पृथिवी भी ( सामग्री ) देती थी तथापि पाताल का विकट उदर भर नहीं रहा था ॥६३॥ अथ षड्भिः स्कन्धरादिकुलकेन समुद्रोपमर्दमुपसंहरतिइअ खोहेन्ति पवंगा थोप्रविराअगिरिपङ्कणि अमहिसम् । दुममिलिअविव दुमवणं थलसावमिलिअजलपरं मअरघरम् ।।६४॥ [इति क्षोभयन्ति प्लवङ्गाः स्तोकविशीर्णगिरिपङ्कनिवृतमहिषम् ।
द्रुममिलितविद्रुमवनं स्थलश्वापदमिलितजलचरं मकरगृहम् ॥] प्लवंगा इत्यनेन प्रकारेण मकरगृहं समुद्रं क्षोभयन्ति व्याकुलयन्ति । पर्वतप्रक्षेपेणेत्यर्थात् । कीदृशम् । स्तोकमीषद्विशीर्णानां आवत पतनान्नितम्बावच्छेदेन भ्रमतापि गिरीणामुपरि पङ्के निवृताः सुखिनो ( महा )-महिषा यत्र तम् । तथा चावत पतनादधोविशीर्णतायामप्युपरि पडू महिषनिर्व त्या क्षोभोत्पाटनोदहनक्षेपणावर्तभ्रमणानामपरिज्ञानादतिमहत्त्वं गिरीणामुक्तं सत्वरता वा कपीनाम् । गुरोरपि मज्जनाभावेनावर्तस्यातिवेगवत्त्वम् । एवं द्रुमेषु । पर्वतीयेष्वर्थात् । मिलितानि विद्रुमवनानि यत्र । 'मलिअ' इति पाठे द्रुमैम॒दितानि वनानि यत्रेत्यर्थः। एवं स्थलश्वापदेषु वन्यसिंहगजादिषु मिलिताः संगता जलचरा जलसिंहादयो यत्र तम् । तथा च विरुद्धानामप्येकत्र स्थित्या समुद्रे पर्वतानवच्छिन्नदेशाभाव उक्तः । क्षोभातिशयश्च जन्तूनाम् । विपत्ती विरुद्धैरपि मिलित्वा स्थातन्यमिति ध्वनिः ॥६४॥
विमला-इस ( पूर्वोक्त ) प्रकार के वानरों ने (पर्वत-प्रक्षेप से ) सागर को विक्षुब्ध कर दिया, जहाँ किञ्चित् विशीर्ण पर्वतों के ऊपर पङ्क में महिषवृन्द मुखी था तथा विद्रुम वन पर्वतीय वृक्षों में एवं जलचर (सिंहादि ) स्थल-जन्तुओं ( वन्य सिंह-गजादि ) में मिल गये थे ॥६४॥
वणगअगन्धारोसिअजम्भाअन्तपडि उद्धकेसरिमप्रारम् । संमुहपडन्तधराहरभीअवलन्तभुमइन्दगिआवत्तम् ॥६५॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
