________________
શ્રી પિંડનિર્યુક્તિ-પરાગ
૮ પતિત-આહાર પાત્રમાં ગ્રહણ કર્યા પછી તપાસવો. યોગવાળો પિંડ છે કે સ્વાભાવિક છે, તે જોવું. જો યોગવાળો કે કૃત્રિમ ભેળસેળ વગેરે લાગે તો તોડીને તપાસવો. ન તપાસે તો કદાચ તેમાં ઝેર ભેળવેલું હોય, કંઈ કાર્પણ કરેલું હોય કે સુવર્ણ આદિ નાખેલું હોય અથવા તો કાંટા આદિ હોય તો સંયમ વિરાધના અને આત્મ વિરાધના થાય. સુવર્ણ આદિ હોય તો પાછું આપે.
૯ ગુરુક-મોટા પત્થર વગેરેથી ઢાંકેલું હોય, તે ખસેડવા જતાં ગૃહસ્થને કદાચ ઇજા થાય. આપવાનું ભાજન ઘણું મોટું હોય કે ભારે વજનદાર હોય, તે ઉપાડીને આપવા જતાં કદાચ હાથમાંથી પડી જાય, તો ગૃહસ્થ દાઝી જાય અથવા પગ આદિને ઈજા થાય તથા તેમાં રહેલી વસ્તુ ઢોળાય તો તેથી છકાય જીવની વિરાધના થાય, માટે તેવા મોટા કે ભારે ભાજનથી ભિક્ષા ગ્રહણ કરવી નહિ.
૧૦ ત્રિવિધ-કાલ ત્રણ પ્રકારે. ૧ ગ્રીષ્મ, ૨ હેમંત, અને ૩ વર્ષાકાલ. તથા આપનાર ત્રણ પ્રકારે. ૧ સ્ત્રી, ર પુરુષ અને ૩ નપુંસક. તે દરેકમાં તરુણ, મધ્યમ અને સ્થવિર. નપુંસક શીત હોય છે, સ્ત્રી ઉષ્માવાળી હોય છે અને પુરુષ શીતોષ્ણ હોય છે. તેઓમાં પુર:કર્મ, ઉદકાર્ટ, સસ્નિગ્ધ ત્રણ હોય છે. તે દરેક સચિત્ત, અચિત્ત અને મિશ્ર ત્રણ પ્રકારે છે.
પુર:કર્મ અને ઉદકાદ્રમાં ભિક્ષા ગ્રહણ ન કરવી.
સસ્નિગ્ધમાં એટલે મિશ્ર અને સચિત્ત પાણીવાળા હાથ હોય, તે હાથમાં આંગળાં, રેખા અને હથેલીને આશ્રયીને સાત ભાગ કરવા. તેમાં કાળ અને વ્યક્તિ ભેદે નીચે મુજબ ભાગ જો સુકાયેલા હોય તો ભિક્ષા ગ્રહણ કરાય.
નામ
| ઉનાળામાં | શિયાળામાં ચોમાસામાં તરુણ સ્ત્રીના | ૧ ભાગ | ૨ ભાગ | ૩ ભાગ મધ્યમ સ્ત્રીના ૨ ભાગ
૩ ભાગ
૪ ભાગ વૃદ્ધ સ્ત્રીના ૩ ભાગ ૪ ભાગ પ ભાગ તરુણ પુરુષના ૨ ભાગ ૩ ભાગ ૪ ભાગ મધ્યમ પુરુષના ૩ ભાગ ૪ ભાગ ૫ ભાગ વૃદ્ધ પુરુષના ૪ ભાગ ૫ ભાગ ભાગ તરુણ નપુંસકના | ૩ ભાગ ૪ ભાગ પ ભાગ મધ્યમ નપુંસકના | ૪ ભાગ ૫ ભાગ ૯ ભાગ વૃદ્ધ નપુંસકના | ૫ ભાગ ૬ ભાગ ૭ ભાગ
