________________
શ્રી પિંડનિર્યુક્તિ-પરાગ
સુધી તરે ત્યાં સુધી અચિત્ત, બીજા સો હાથ સુધી એટલે એકસો એકમાં હાથથી બસો હાથ સુધી મિશ્ર, બસો હાથ પછી વાયુ સચિત્ત થઈ જાય છે.
૧૨
સ્નિગ્ધ (ચોમાસું) ઋક્ષ (શિયાળો-ઉનાળો) કાળમાં જધન્ય, મધ્યમ, ઉત્કૃષ્ટ અચિત્ત આદિ વાયુ નીચે પ્રમાણે જાણવો.
કાળ
અચિત્ત
ઉત્કૃષ્ટ સ્નિગ્ધકાળ એક પ્રહર સુધી
મધ્યમ સ્નિગ્ધકાળ | બે પ્રહર સુધી
જઘન્ય સ્નિગ્ધકાળ ત્રણ પ્રહર સુધી
જઘન્ય ક્ષકાળ એક દિવસ મધ્યમ લકાળ બે દિવસ ઉત્કૃષ્ટ ઋક્ષકાળ ત્રણ દિવસ
મિશ્ર
ચિત્ત
બીજા પ્રહર સુધી બીજા પ્રહરની શરૂઆતથી
ત્રીજા પ્રહર સુધી ચોથા પ્રહરની શરૂઆતથી
ચાર પ્રહર સુધી | પાંચમાં પ્રહરની
વગેરે.
બીજે દિવસે
ત્રીજે દિવસે
ચોથે દિવસે
શરૂઆતથી
ત્રીજે દિવસે
ચોથે દિવસે
પાંચમે દિવસે
પ્
વનસ્પતિકાયપિંડ-સચિત્ત, મિશ્ર, અચિત્ત.
સચિત્ત બે પ્રકારે-નિશ્ચયથી અને વ્યવહારથી.
નિશ્ચયથી સચિત્ત - અનંતકાય વનસ્પતિ.
વ્યવહારથી સચિત્ત-પ્રત્યેક વનસ્પતિ.
મિશ્ર-ચીમળાયેલાં ફળ, પત્ર, પુષ્પ આદિ, ચાળ્યા વગરનો લોટ, ખાંડેલી ડાંગર
અચિત્ત-શસ્ત્ર આદિથી પરિણત થયેલ વનસ્પતિ.
અચિત્ત વનસ્પતિનો ઉપયોગ-સંથારો, કપડાં, ઔષધ આદિમાં ઉપયોગ થાય છે.
૬ બેઇન્દ્રિય પિંડ આ બધા એક સાથે પોતપોતાના
૭ તેઇન્દ્રિય પિંડ સમૂહરૂપ હોય ત્યારે પિંડ કહેવાય
૮ ચઉરિન્દ્રિય પિંડ છે. તે પણ સચિત્ત, મિશ્ર, અને અચિત્ત ત્રણ પ્રકારે હોય છે. અચિત્તનું પ્રયોજન. બેઇન્દ્રિય-ચંદનક, શંખ, છીપ આદિ સ્થાપના ઔષધ વગેરે કાર્યોમાં.