Book Title: Agam 14 Upang 03 Jivabhigam Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
________________
प्रमेयद्योतिका टीका प्रति० १
प्र. १ उपपातद्वारनिरूपणम् ११९
म्रियन्ते । असमवहता अपि म्रियन्ते । ते खलु भदन्त ! जीवाः अनन्तरमुद्धृत्य कुत्र गच्छन्ति कुत्रोत्पद्यन्ते किं नैरयिकेषूत्पद्यन्ते तिर्यग्योनिकेषूत्पद्यन्ते मनुष्येषूत्पद्यन्ते देवेषूत्पद्यन्ते गौतम ! नो नैरयिकेप्रत्पद्यन्ते तिर्यग्योनिकेषूत्पद्यन्ते मनुष्येषूत्पद्यन्ते नो देवेषूत्पद्यन्ते । किमेकेन्द्रियेत्पद्यन्ते यावत्पञ्चेन्द्रिये पूत्पद्यन्ते ? गौतम ! एकेन्द्रियेषूत्पद्यन्ते यावत्पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनि के प्रत्पद्यन्ते, असंख्येयवर्षायुष्कवर्जेषु पर्याप्तापर्याप्त केषूत्पद्यन्ते मनुष्येषु अकर्मभूमिकान्तरद्वीपका संख्येय वर्षायुष्कवर्जेषु पर्याप्तापर्याप्तकेषूत्पद्यन्ते । ते खलु भदन्त ! जीवाः कतिगतिकाः कत्यागतिकाः प्रज्ञप्ताः ? गौतम ! द्विगतिकाः द्वयागतिकाः परीता असंख्येयाः प्रज्ञप्ताः श्रमणायुष्मन् ! ते एते सूक्ष्मपृथिवीकायिकाः ॥ २२ ॥
टीका - गतमष्टादशमाहाररूपम्. अधुना एकोनविंशतितममुपपातद्वारं दर्शयन्नाह - 'ते णं' इत्यादि, 'ते णं भंते' ! जीवा कओर्हितो उववज्जंति' ते खलु भदन्त ! सूक्ष्मपृथिवी - कायिका जीवाः कुतः–केभ्यो जीवेभ्य उद्धृत्य सूक्ष्मपृथिवीकायिकतया उत्पद्यन्ते 'किं नेरइएहिं तो उववज्जंति तिरिक्खमणुस्सदेवेहिंतो उववज्जंति' किं नैरयिकेभ्य उद्धृत्योत्पद्यन्ते अथवा तिर्यग्योनिकेभ्य उद्धृत्य मनुष्येभ्यो वा देवेभ्यो वा उद्धृत्य सूक्ष्मपृथिवीकायिकतया समुत्पद्यन्ते इति प्रश्नः, भगवानाह - 'गोयमा' इत्यादि, 'गोयमा' हे गौतम ! 'नो नेरइ एहिंतो उववज्जंति' नो नैरयिकेभ्य आगत्योत्पद्यन्ते नारकाणां तत्रोत्पादाभावात्,
(१९) वां उत्पातद्वार - "तेणं भंते । जीवा कओहिंतो उववज्जंति- इत्यादि सूत्र ११
टीकार्थ - हे भदन्त ! ये सूक्ष्मपृथिवीकायिकजीव सूक्ष्मपृथिवीकायिकरूप से कहां से मर करके उत्पन्न होते हैं ? " किं नेरइए हिंतो उववज्जंति, तिरिक्खमणुस्सदेवेहिंतो उववज्जंति" क्या नैरयिक जीव मरकर - सूक्ष्मपृथिवीकायिक रूप से उत्पन्न होते हैं ? या तिर्यग्योनिकजीव मरकर सूक्ष्मपृथिवीकायिक रूप से उत्पन्न होते हैं ? या मनुष्य मरकर सूक्ष्मपृथिवीकायिक रूप से उत्पन्न होते हैं ? या देव मरकर सूक्ष्मपृथिवीकायिक रूप से उत्पन्न होते हैं ? इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं - " गोयमा !
એગણીસમુ' ઉપપાતદ્વાર 'ते णं भंते ! जीवा कओहिंतो उववज्जंति' इत्याहि
ટીકા—હે ભગવન્ આ સૂક્ષ્મપૃથ્વીકાયિક જીવા સૂક્ષ્મ-પૃથ્વીકાયિક પણામાં કયાંથી भरीने उत्पन्न थाय छे ? ' किं नेरइएहिंतो उववज्जंति तिरिक्खमणुस्सदेवेहिंतो उववज्जंति” શું નૅરિયક જીવા મરીને સૂક્ષ્મપૃથ્વીકાયિક પણાથી ઉત્પન્ન થાય છે ? અથવા તિથૈનિક જીવ મરીને સૂક્ષ્મ પૃથ્વીકાયિક પણાથી ઉત્પન્ન થાય છે ? અથવા મનુષ્ય મરીને સૂક્ષ્મ પૃથ્વીકાયિક પણાથી ઉત્પન્ન થાય છે ? અથવા દેવ મરીને સૂક્ષ્મપૃથ્વીકાયિક પણાથી ઉત્પન્ન थाय छे ? या प्रश्नना उत्तरमा प्रभु आहे छे - " गोयमा ! नो नेरइपहितो उववज्जंति”
જીવાભિગમસૂત્ર
