Book Title: Agam 14 Upang 03 Jivabhigam Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रमेयद्योतिका टीका प्रति० २
पुरुषाणामल्पबहुत्व निरूपणम् ५१५ मिकानामकर्मभूमिकानामन्तरद्वीपकानाम् 'देवपुरिसाणं' देवपुरुषाणाम् 'भवणवासिणं' भवनवासि - नाम् ' वाणमंतराणं' वानव्यन्तराणाम् 'जोइसियाणं' ज्योतिष्काणाम् 'वेमाणियाणं' 'वैमानिकानाम् 'सोहमियाण' सौधर्मकानाम् 'जाव सव्वट्टसिद्धगाण य' यावत्सर्वार्थसिद्धकानां च यावत्पदेन सौधर्मादि द्वादशकल्पोपपन्नदेवानां नवत्रैवेयकविजयादिसर्वार्थसिद्धपर्यन्तपञ्चानुत्तरदेवानां च संग्रहो भवति 'करे करेहिंतो' कतरे कतरेभ्य 'अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? अल्पावा बहुका वा तुल्या वा विशेषाधिकावेति प्रश्नः भगवानाह - 'गोयमा' इत्यादि 'गोयमा' हे गौतम ? 'सव्वत्थोवा अंतरदीवगमणुस्स पुरिसा' सर्वस्तोका अन्तरद्वीपकमनुष्यपुरुषाः क्षेत्रस्य स्तो कत्वात् तदपेक्षया 'देवकुरूत्तकुरुअकम्मभूमिगमणुस्स पुरिसा दो वि तुल्ला
द्विपके मनुष्य पुरुष, एवं 'देवपुरिसाणं' देवपुरुष जो 'भवणवासीणं वाणमंतराणं जोइसियाणं माणियाणं जाव सव्वट्टसिद्धगाण य' भवनवासी असुर कुमारादि दश भवनवासी देव पुरुष, वानव्यन्तर - पिशाचादि आठ वानव्यन्तर देवपुरुष, ज्योतिष्क-चन्द्रसूर्यादिपांच ज्योतिष्क देवपुरुष वैमानिक - यावत्-सौधर्मादि बारह कल्पोपपन्न देवपुरुष, तथा उपरितनयैवेयकादि नौ ग्रैवेयक देवपुरुष और विजयादि सर्वार्थसिद्ध पर्यन्त के पांच अनुत्तर विमानवासी कल्पातीत देवपुरुष इन तिर्यञ्च पुरुषादि सब प्रकार के जीवों में 'कयरे कयरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा' कौन कौन जीव किन किन जीवों की अपेक्षा अल्प — थोडे - हैं बहुत हैं तुल्य समान - हैं और विशेषाधिक हैं ? गौतम स्वामी के इस प्रश्नका भगवान् उत्तर देते हैं - 'गोयमा' इत्यादि, हे गौतम ! इन तिर्यञ्च पुरुषों से लेकर सर्वार्थसिद्ध देवपुरुष पर्यन्तके जीवों में 'सव्वत्थोवा अंतरदीवगमणुस्स पुरिसा' सबसे अल्पथोडे अन्तरद्वीपके मनुष्य पुरुष होते हैं, क्योकि अन्य क्षेत्रों की अपेक्षा यह अन्तर द्वीप
भूमिना ने अंतरद्वीपना मनुष्य३५ भने “देवपुरिसाणं" द्वेव पुरुष ने "भवणवासीणं वाणमंतराणं जोइसियाणं वेमाणियाणं जाव सव्वट्टसिद्धगाण य” लवनवासी असुरकुभार વિગેરે દસ ભવનવાસી દેવ પુરુષ, વાનવ્યંતર--પિશાચ વગેરે આઠ પ્રકારના વાનભ્યન્તર દેવ પુરુષ, જ્યાતિષ્ઠ ચંદ્ર, સૂર્ય વિગેરે પાંચ પ્રકારના યે તિષ્ક દેવપુરુષ, વૈમાનિક-યાત્ સૌધમ વિગેરે ખાર કલ્પાપપન્નક દેવપુરુષ તથા ઉપરિતન ત્રૈવેયક વિગેરે નવગ્રેવેયક દેવપુરુષ અને વિજય, વૈજયન્ત વિગેરે સર્વાર્થ સિદ્ધ પન્તના પાંચ અનુત્તર વિમાનવાસી કલ્પાતીત देवयुष या तिय पुरुष विगरे मधा अमरना वोभां "कयरे कयरेहिंतो अप्पा वा बहुयावा, तुल्ला वा विसेसाहिया वा" या ज्या वो या या वरती थोडा छे ? કયા જીવા કયા જીવા કરતાં વધારે છે ? અને કાણુ કની તુલ્ય—સરખા છે? અને કાણુ કાનાથી विशेषाधि छे ? गौतमस्वाभीना या प्रश्ननो उत्तर आपतां प्रभु हे छे - " गोयमा” ઈત્યાદિ. હે ગૌતમ ! આ તિર્યંન્ચ પુરુષાથી લઈ ને સર્વાર્થ સિદ્ધના દેવપુરુષા સુધીના જીવા भां "सव्वत्थोवा अंतरदीवगमणुस्सपुरिसा" सौथी श्रोछा अंतरद्वीपना मनुष्य पुरषो
જીવાભિગમસૂત્ર
