Book Title: Agam 14 Upang 03 Jivabhigam Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रमेयद्योतिका टीका प्रति० १
गत्यागतिद्वारनिरूपणम् १२५ वज्जेसु पज्जत्तापज्जत्तएसु उववज्जति' असंख्यातवर्षायुष्कवर्जेषु पर्याप्तकापर्याप्तकेषु यावत् पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकषूत्पद्यन्ते, ते सूक्ष्मपृथिवीकायिका स्तत उद्धृत्येति । हे भदन्त ? यदि मनुष्येषूत्पद्यन्ते तदा-'मणुस्सेसु अकम्मभूमिगअंतरदीवग असंखेज्जवासाउयवज्जेसु पज्जत्तापज्जत्तएसु उववज्जति' मनुष्येषु अकर्ममूमिकान्तरद्वीपकासंख्यातवर्षायुष्कवर्जेषु पर्याप्तापर्याप्तकेषु समुत्पद्यन्ते इति गतं द्वाविंशतितमं च्यवनद्वारमिति ॥२२॥
(२३) त्रयोविंशतितमं गत्यागतिद्वारमाह--'ते ण भंते' इत्यादि,
'ते णं भंते ! जीवा कइ गइया कइ आगइया पन्नत्ता' ते खलु भदन्त ? सूक्ष्मपृथिवीकायिका जीवाः कति गतिकाः, कति गतयो येषां ते कति गतिकाः, तथा-कत्यागतगतिकाः, कतिभ्योजीव मरकर असंख्यातवर्षायुष्क भोगभूमि के तिर्यञ्चों को छोड़कर पर्याप्त अपर्याप्त एकेन्द्रिय तिर्यग्योनिकों से लेकर पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकों में उत्पन्न होते हैं। यदि सूक्ष्मपृथिवीकायिकजीव मरकर यदि मनुष्यों में उत्पन्न होते है तो "मणुस्सेसु अकम्मभूमिगअंतरदीवग असंखेज्जवासाउयवज्जेसु पज्जत्ता पज्जत्तएसु उववज्जति" असंख्यात वर्ष की आयुवाले अकर्मभूमिज मनुष्यों को छोड़कर अकर्मभूमि के तथा -- अन्तर द्वीपके और असंख्यातवर्ष आयुवाले भोगभूमि के मनुष्यों को छोड़कर अन्य पर्याप्तक अपर्याप्तक मनुष्यो में उत्पन्न होते हैं अर्थात् ये अकर्मभूमिजमनुष्यों में एवं अन्तर द्वीपज मनुष्यों में तथा असंख्यात वर्षायुष्कभोगभूमिज मनुष्यों में उत्पन्न नहीं होते हैं किन्तु पर्याप्त अपर्याप्त संख्यातवर्ष आयुवाले कर्मभूमिज मनुष्यो में ही उत्पन्न होते हैं । २२वाँ च्यवनद्वार समाप्त ।
(२३) वां गत्यागति द्वार--'ते णं भंते ! जीवा कइगइया कह आगइया पन्नत्ता" हे भदन्त ! सूक्ष्मपृथिवीकायिक जीव कितनी गतिवाले और कितने आगति वाले होते हैं ? उत्तर में વર્ષની આયુષ્ય વાળા ભેગભૂમિના તિયાને છોડીને પર્યાપ્ત અપર્યાપ્ત એક ઇન્દ્રિય વાળા તિર્યચનિકેથી લઈને પાંચ ઈન્દ્રિયવાળા (પંચેન્દ્રિય) તિર્યંચ યોનિકમાં ઉત્પન્ન થાય છે. ફરીથી ગૌતમ સ્વામી પૂછે છે કે-હે ભગવન જે સૂક્ષ્મપૃથ્વીકાયિક જીવ મરીને જે भनुध्यांना उत्पन्न थाय छ, त। "मणुस्सेसु अकम्मभूमिग अंतरदीवग असंखेज्जवासाउयवज्जेसु पज्जत्तापज्जत्तएसु उववज्जति" मसभ्यात वर्षनी मायुष्यवाणा २१४मभूमिमा ઉત્પન્ન થનારા મનુષ્યોને ડિને અકર્મ ભૂમિના તથા અંતરદ્વીપના અને અસંખ્યાત વર્ષની આયુષ્ય વાળા ભેગભૂમિના મનુષ્યોને છોડીને બીજા પર્યાપ્તક અપર્યાપ્તક મનુષ્યમાં ઉત્પન્ન થાય છે. અર્થાત તેઓ અકર્મ ભૂમિમાં ઉત્પન્ન થવાવાળા મનુષ્યોમાં તથા અંતર દ્વીપમાં ઉત્પન્ન થવાવાળા મનુષ્યમાં તથા અસંખ્યાત વર્ષની આયુષ્યવાળા ભેગભૂમિમાં ઉત્પન્ન થવાવાળા મનુષ્યમાં ઉત્પન્ન થતા નથી, પરંતુ પર્યાપ્ત અપર્યાપ્ત સંખ્યાત વર્ષની આયુષ્યવાળા કર્મભૂમિમાં ઉત્પન્ન થવાવાળા મનુષ્યમાં તે ઉત્પન્ન થાય છે.
છે ૨૨ બાવીસમું ચ્યવન દ્વારા સમાપ્ત છે તેવીસ ૨૩મું ગત્યાગતિદ્વાર-- "ते णं भंते ! जीवा कइ गइया कइ आगइया पन्नत्ता" सगवन् त सूक्ष्मपृथ्वी
જીવાભિગમસૂત્ર
