Book Title: Agam 14 Upang 03 Jivabhigam Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
४५८
जीवाभिगमसूत्रे तत्कालमध्ये दलिकनिषेकस्याभावादिति । तथाचाह-अबाहूणिया' इत्यादि, अबाधोना-अबाधाकालपरिहीना कर्मस्थितिः-अनुभवयोंग्येति गम्यते, यतः अबाधोन:-अबाधाकालपरिहीनः कर्मनिषेकः-कर्मदलिकरचनेति॥
सम्प्रति-स्त्रीवेदकर्मोदयजनितो यः स्त्रीवेदः स किं स्वरूप इति दर्शयितुमाह-'इस्थिवेएणं भंते' इत्यादि, 'इस्थिवेए ण भंते' स्त्रीवेदः खलु भदन्त ! 'किं पगारे पन्नते' किं प्रकारः कि स्वरूपः प्रज्ञप्तः-कथितः, हे भदन्त ! स्त्रीवेदकर्मोदयजनितस्य स्त्रीवेदस्य कीदृशं स्वरूपमिति प्रश्नः, भगवानाह-'गोयमा' इत्यादि, 'गोयमा' हे गौतम ! 'फुफुअग्गिसमाणे पन्नते' फुफुकाग्निसमानः करीषाग्निसदृशः प्रज्ञप्तः, स्त्रीप्रकारमुपसंहरन्नाह-'से तं' इत्यादि, ‘से तं इत्थीओ' ता एताः-पूर्वोक्ताः स्त्रियः भेदप्रभेदाभ्यां निरूपिता इति ॥सू० ७॥
तदेवम्-उक्तप्रकारेण सामान्यतो विशेषतश्च स्त्रियो निरूपिताः सम्प्रति-पुरुषप्रतिपादनाय-आह-से कि तं पुरिसा' इत्यादि,
मूलम्- ‘से किं तं पुरिसा? पुरिसा तिविहा पन्नत्ता, तंजहा-तिरिक्खजोणियपुरिसा मणुस्सपुरिसा देवपुरिसा । से किंतं तिरिक्खजोणियनहीं करता है क्योंकि-इतने काल तक वहां कर्मनिषेक अर्थात् कर्मदलिकोके रचना का अभाव रहता है अबाधाकाल से हिन जो कर्म स्थिति है वह अनुभव योग्य कहलाती है. अतः वह कर्म निषेक कर्मदलिक रचना अबाधाकाल से ही कहा गया है।
अब सूत्रकार स्त्रीवेद कर्मोदय से जनित जो स्त्रीवेद है वह किस स्वरूपवाला है इस बात को प्रकट करते हैं --. "इत्थीवेए णं भंते ! किं पगारे पण्णत्ते" हे भदन्त ! स्त्रीवेद कर्मके उदय से जनित स्त्री वेद का कैसा स्वरूप है ! इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं-"गोयमा । फुफु ग्गिसमाणे पन्नत्ते" हे गौतम ! स्त्रीवेद फुफुक अग्नि-करीषाग्नि के (वनकण्डेकी अग्नि) समान होता है "सेतं इत्थीओ" इस प्रकार भेद प्रभेदों द्वारा स्त्रियों का यह निरूपण समाप्त हुआ ।स्त्र ॥७॥ સ્વરૂપથી પંદર વર્ષ સુધી સ્વવિપાકાદયને પ્રાપ્ત કરતા નથી. કેમકે–આટલા કાળ સુધી ત્યાં કર્મનિષેક અર્થાત કમંદલિકેની રચનાને અભાવ રહે છે. અબાધા કાળથી હીન જે કર્મ સ્થિતિ છે, તે અનુભવાગ્ય કહેવાય છે, તેથી તે કર્મનિષેક-કર્મદલિક રચના અખાધા કાળથી જ કહેલ છે.
હવે સૂત્રકાર સ્ત્રી વેદ કર્મોદયથી થવાવાળે જે સ્ત્રી વેદ છે, તે કેવા સ્વરૂપવાળે છે, તે वात प्रगट ४२ छ. "इथिवेएणं भंते ! कि पगारे पण्णत्ते' है सावन सी वमन यथा थवावाणे स्त्रीव वा प्रारना छ ? म. प्रश्न उत्तरमा प्र छ-"गोयमा! फुफु अग्गिसमाणे पण्णते" 3 गीतम! सीव ४ अनि मथात् शामिन समान हाय छ "से तं इत्थीओ" मा प्रमाणे लेह अने प्रमेह द्वारा लियोनु नि३५४४ छ. ॥२०७॥
જીવાભિગમસૂત્રા