Book Title: Agam 14 Upang 03 Jivabhigam Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
૪૪૬
जीवाभिगमसूत्रे
णाओ' भरतैरवतवर्ष कर्मभूमिकमनुष्य स्त्रियो द्वय्योऽपि तुल्याः संख्येयगुणाः, हैंमवतैरण्यवत - वर्षाकर्म भूमि मनुष्य स्त्र्यपेक्षया भरतैरवतवर्षकर्मभूमिकमनुष्यस्त्रियः संख्येयगुणा अधिका भवन्ति, कर्मभूमिकतया स्वभावत एव तत्र प्राचुर्येण संभवात्, स्वस्थाने तु द्वय्योऽपि परस्परं तुल्या भवन्तीति भावः । 'पुच्चविदेह अवरविदेह कम्मभूमिगमणुस्सित्थीओ दो वितुल्लाओ संखेज्जगुणाओ' भरतैरवत मनुष्यस्त्रीभ्यः पूर्वविदेहा पर विदेह कर्म भूमिकमनुष्यस्त्रियः संख्येयगुणा अधिका भवन्ति क्षेत्रबाहुल्यादजितस्वामिकाल इव स्वभावत एव तत्र प्राचुर्येण भावात् स्वस्थाने तु द्वयीनामपि परस्परं तुल्यतेति तृतीयमल्पबहुत्वमिति ॥ ३ ॥
अथ चतुर्थ मल्पबहुत्वमाह —— 'एयासि णं' इत्यादि, 'एयासि णं भंते' एतासां खलु भदन्त देविस्थीणं भवणवासिणोणं वाणमंतरीणं' देवस्त्रीणां भवनवासिनीनां वानव्यन्तरीणाम् ' जोइसिणीणं वेमाणिणीण य' ज्योतिष्कीनां वैमानिकीनां च ' कयरा कयराहिंतो अप्पा वा, बहुया वा, संखेज्जगुणाओ " भरत क्षेत्र और ऐवत क्षेत्र ये कर्मभूमि के क्षेत्र हैं अतः यहांकी मनुष्य स्त्रियां हैमवत एवं ऐरण्यवत क्षेत्र की अपेक्षा संख्यात गुणित अधिक हैं- परन्तु फिर भी ये परस्पर में तुल्य हैं ।
कर्म भूमिके क्षेत्र होने से यहां स्वाभाविक रूप से स्त्रियों की अधिक उत्पत्ति होती है । पुम्बविदेह अवरविदेह अकम्म भूमिगमणुस्सित्थीओ दो वि तुल्लाओ संखेज्जगुणाओ " पूर्वविदेह और पश्चिमविदेह इन दो कर्म भूमि के क्षेत्रों की मनुष्य स्त्रियां परस्पर में समान हैं परन्तु फिर भी भरत क्षेत्र और ऐरवत क्षेत्र की मनुष्य स्त्रियों की अपेक्षा ये संख्यात गुणी अधिक हैं । क्योंकि क्षेत्र की बहुलता है । अतः अजित स्वामी के काल के जैसा स्वभावतः इन की यहां प्रचुरता है ।
चतुर्थ प्रकार का अल्पबहुत्व इस प्रकार से हैं - " एयासि णं भंते । देवित्थीण भवण वासि - णीण वाणमंतरीण जोइसिणीणं वेमाणिणीण य" हे भदन्त ! इन भवनवासिनी वानव्यन्तरઆ ક ભૂમિના ક્ષેત્રો છે. તેથી અહિની મનુષ્ય સ્ત્રિયા હૈમવત અને ઐરણ્યવત ક્ષેત્રોની અપેક્ષાથી સખ્યાત ગણી વધારે છે. પરંતુ પરસ્પમાં તેઓ સરખી છે. કમ ભૂમિનુ क्षेत्र होवाथी अहियां स्वालावि पलाथी स्त्रियोनी उत्पत्ति वधारे होय छे. "पुब्वविदेह अव विदेह कम्मभूमिगमणुस्सित्थीओ दो वि तुल्लाओ संखेज्जगुणाओ " पूर्व विद्वेषु मने પશ્ચિમવિદેહ આ એ કમભૂમિના ક્ષેત્રોની મનુષ્ય સ્રર્ચા પરસ્પરમાં સરખી છે. પરંતુ ભરતક્ષેત્ર અને અરવત ક્ષેત્રની મનુષ્ય શ્રિયાની અપેક્ષાથી તેએ સખ્યાત ગણી વધારે છે. કેમ કે—ક્ષેત્રનું વિશાળ પડ્યું છે. તેથી અજીત સ્વામીના કાળની જેમ સ્વભાવ થી જ તેમનું અહિયાં વિશેષ પણ છે. આ ત્રીજા પ્રકારનું અલ્પ બહુ પશુ છે.
यथा अरिनु हुं पाएं या प्रमाणे छे. - " एयासि णं भंते ! देवित्थी णं भवणवासिणीणं वाणमंतरीणं जोइसिणीणं वेमाणिणीणय" हे भगवन् या लवनवासी हेवनी देवियो,
જીવાભિગમસૂત્ર
