Book Title: Agam 14 Upang 03 Jivabhigam Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
________________
४५४
जीवाभिगमसूत्रे
कालं ठिई पन्नत्ता' कियन्तं कालं बन्धस्थितिः प्रज्ञप्ता कथितेति प्रश्नः, भगवानाह - 'गोयमा' इत्यादि, 'गोयमा' हे गौतम! 'जहन्नेणं सागरोवमस्स दिवइढो सत्तभागो पलिओ मस्स असंखेज्जइभागेण ऊणो' जघन्येन सागरोपमस्य द्वयः सप्तभागः द्वितीयः अयत्र स वर्द्धः अर्धे सह एकः ( १ ॥ ) एतादृश: सप्तभाग इत्यर्थः स च पल्योपमस्या संख्येयभागेनोनो हीनः, कथमित्याह-इह स्त्रीवेदादीनां कर्मणां स्वस्य स्वस्य उत्कृष्टस्थितिबन्धस्य मिथ्यात्वमत्या उत्कृया स्थित्या सप्ततिसागरोपमकोटीकोटीप्रमाणया भागे हृते यल्लभ्यते तत्पल्योपमासंख्येयभागन्यूने जधन्यस्थितिः प्रतिभातीति । एवं सर्वेषां ज्ञानावरणीयादि कर्मणां जधन्यबन्धस्थितिः परिभावनाया, तथाहि अत्रेयं करणगाथा -
'वग्गुक्कोसठिईणं, मिच्छत्तुक्कोसगेण जं लद्धं । साणं तु जहणं, पलियासंखेज्जगेणूणं' ||१|
कालं बंधपिण्णत्ता' हे भदन्त ! स्त्री वेद कर्म की बन्धस्थिति कितने काल तक की है ? उत्तर में प्रभु कहते हैं । "गोयमा ! जहन्नेणं सागरोवमस्स दिवड्ढो सत्तभागो पलिओवमस्स असंखेज्ज् ज्जइभागेण ऊणो' हे गौतम । जघन्य से स्त्री वेद कर्मकी बन्धस्थिति तो पल्योपम के असंख्यातवें भाग से हीन सागरोपम के डेढ़ सातिया भाग माण है यहां
१ ॥
७
आता
जो पल्योपम के असंख्यातवें भाग से होन सागरोपम के डेढ़ सातिया भाग प्रमाण कहा गया है-उसका कारण ऐसा है कि स्त्री वेद आदि कर्मों का जो अपनी २ उत्कृष्ट स्थिति बन्ध है उसको मिथ्यात्व कर्म की जो सत्तर ७० कोडाकोडी सागरोपम की स्थिति है उससे भाग देने पर जो बचता हैं वह पल्योपमके असंख्यातवें भाग से न्यून जधन्यस्थिति का प्रमाण है. इसी प्रकार ज्ञानावरणीयादि सब कर्मों की जधन्य बन्धस्थिति की भावना करलेनी चाहिए जैसे - यहां इसके विषय में एक करण गाथा कहीं गई है- वग्गुकोसठिईणं इत्यादि ! अर्थात् hari कालं बंधठि पण्णत्ता" हे लगवन् स्त्रीवे उनी मधस्थिति डेंटला अण सुधीनी उही छे ? या प्रश्नना उत्तरमां अलु गौतमस्वामी ने उहे छे ! - “गोयमा ! जहण्णेणं सागरोवमस्स दिवो सत्तभागो पलिभवमम्स असंखेज्जइ भागेण ऊणो" - हे गौतम ! ध ન્યથી સ્રીવેદ કમ ની બંધ સ્થિતિ તે પક્ષ્ચાપમના અસંખ્યાતમા ભાગથી હીન સાગરાપમના દેઢ સાતિયાભાગ પ્રમાણુ છે. અહિયાં જે પળ્યેાપમના અસખ્યાતમાં ભાગથી
૧૫
જીવાભિગમસૂત્ર
6)
હીન સાગરોપમ ના દોઢ સાતિયાભાગ પ્રમાણુ કહેલ છે, તેનુ કારણ એવું છે કે—સ્રીવેદ વિગેરે કર્માના જે પાતપેાતાને ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિબંધ છે તેને મિથ્યાત્વ કની જે સિત્તેર ૭૦ કાડા કોડી સાગરાપમની સ્થિતિ છે, તેનાથી ભાગવાથી જે શેષ રહે તે પત્યે।૫મ ના અસખ્યાતમા ભાગથી ન્યૂન જઘન્ય સ્થિતિનું પ્રમાણ છે. એજ પ્રમાણે જ્ઞાનાવરણીય વિગેરે સઘળા કર્માંની જધન્ય અન્યસ્થિતિની ભાવના કરીલેવી જોઇએ. જેમકે—અહિયાં તેના सौंअधमां मे४ ४२षु गाथा हेवामां भावी छे - " वग्गुक्को सठिईणं" इत्याहि अर्थात् ने ने
