Book Title: Agam 14 Upang 03 Jivabhigam Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
________________
३८४
जीवाभिगमसूत्रे
पूर्वकोटिप्रमाणा स्थितिर्भवति, अष्टवार्षिक्याश्चरणधर्म प्राप्तेस्ततः परं चरमान्तर्मुहूर्त पर्यन्तम प्रतिपतितपरिणामसद्भावादिति । पूर्वपरिमाणं चेदम्-
पुव्वस्स उ परिमाणं, सयरिं खलु होति कोडिलक्खाओ । छप्पण्णसहस्सा, बौद्धव्वा वासकोडीणं ॥ १ ॥
छाया - पूर्वस्य तु परिमाणं सप्ततिः खलु भवन्ति कोटिलाणि । षट् पञ्चाशच्च सहस्राणि बोद्धव्यानि वर्षकोटीनाम् ॥
(७०,५६०००,०००००००) एतावत्प्रमाणमेकं पूर्व भवति । एतावत्प्रमाणमेकं पूर्व - माश्रित्य पूर्वाणां कोटिः पूर्वकोटिरुच्यते सा च देशोना देशेन किञ्चिद्भागेन- अष्टवर्ष रूपेण ऊना भवस्थिति र्मनुष्य स्त्रीणां चरणधर्ममाश्रित्य प्रोक्तेति भावः । 'कम्मभूमियमणुस्सित्थी णं भंते' जो कहा गया है सो उस्का तात्पर्य ऐसा है कि मनुष्य स्त्रियाँ चारित्र धर्म का पालन अधिक से अधिक देशान पूर्वकोटिकाल तक कर सकती है । पूर्वकोटि में जो देश- ऊन कहा गया है उसका तात्पर्य यह है कि कोई स्त्री आठवर्ष की अवस्था में चारित्र स्वीकार करे क्योंकि आठ वर्ष की अवस्था के पहले चारित्र धर्म ग्रहण करने का निषेध है, फिर तदनन्तर उसके आयु के अन्तिम अन्तर्मुहूर्त तक अप्रतिपतित परिणामों का सद्भाव रहने से चारित्रग्रहण के आठवर्षों की ऊनता रह जाती है इसलिये देशऊन कहा गया है। पूर्व का परिमाण इस प्रकार हैं "पुव्वस्स उ परिमाणं" इत्यादि । सत्तर (७०) लाख करोड़ और छप्पन हजार करोड़ (७०,५६०००,००००००० सत्तर छप्पन और दश शून्य) वर्षों का एक पूर्व होता है । इतने प्रणाम के एक पूर्व को आश्रय करके ऐसे देश ऊन करोड़ पूर्व की चारित्र धर्मकी अपेक्षा से स्त्रियों की स्थिति होती है । “कम्म भूमिगमणुस्सित्थीणं भंते ! केवइयं कालं ठिई
વામાં આવેલ છે, તેનું તાત્પય એવું છે કે—મનુષ્ય સ્ત્રિય ચારિત્ર ધર્મનુ પાલન વધારેમાં વધારે દેશેાન પૂર્વ કાઢિ કાલ સુધી કરી શકે છે. પૂર્વ કાટિમાં જે દેશ-ઉન કહેવા માં આવેલ છે, તેનુ' તાત્પર્ય એ છે કે-કાઇ સ્રી આઠ વર્ષીની અવસ્થામાં ચારિત્રને સ્વીકાર કરે—કેમકે‘આઠવ ની અવસ્થાની પહેલાં ચારિત્રધમના અંગીકાર કરવાના નિષેધ છે. તે પછી તેના આયુષ્યના છેલ્લા અંતર્મુહૂત' સુધી અપ્રતિપતિત પરિણામેાને સદ્ભાવ રહેવા થી ચારિત્ર ગ્રહણ કરવામાં આઠ વર્ષની ન્યૂનતા રહી જાય છે તેથી દેશ ઉન કહેવામાં मावेस छे. पडेसानु परिणाम या प्रमाणे छे. "पुव्वस्स उ परिमाणं" इत्यादि सित्तेर (७०) साथ रोड मने छप्पन इन्नर रोड (७०, ५६०००,००००००० सत्तर छप्पन भने દસ શુન્ય) વર્ષના એક પૂર્વ કહેવાય છે. આટલા પ્રમાણવાળા એક પૂર્વના આશ્રય એવા દેશ ઉન કરોડ પૂના ચારિત્ર ધર્મની અપેક્ષાથી સ્ત્રિયાની સ્થિતિ હાય છે.
"कम्मभूमिगमणुस्सित्थीणं भंते! केवइयं कालं ठिई पण्णत्ता" हे लगवन् उर्भ भूमिक
જીવાભિગમસૂત્ર
