Book Title: Agam 14 Upang 03 Jivabhigam Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
________________
प्रमेयद्योतिका टीका प्रति०२ स्त्रीणां स्त्रोत्वेनावस्थानकालनिरूपणम् ४१९ हियाई' उत्कर्षेण त्रीणि पल्योपमानि देशोनपूर्वकोट्यभ्यधिकानि, कथमिति चेदित्थम् पूर्वविदेहमनुष्यस्त्री अपरविदेहमनुष्यस्त्री वा पूर्वकोट्यायुष्का केनापि देवेन विद्याधरेण वा भरतादौ एकान्तसुषमादौ संहृता, सा च यद्यपि महाविदेहक्षेत्रोत्पन्ना तथापि पूर्वोक्तमगधदेशपुरुषदृष्टान्तेन अत्रानयनात् सा भारतीया ऐरवतीयावेति व्यपदिश्यते, ततः सा भारत्यादिव्यपदेशं प्राप्य पूर्वकोटिपर्यन्तं जीवित्वा स्वायुःक्षये तत्रैव भरतादौ एकान्तसुषमाप्रारम्भे समुत्पन्ना, ततएवं देशोनपूर्वकोट्यभ्यधिकं पल्योपमत्रयमवस्थानं स्त्रीरूपेण भवतीति । 'धम्मचरणं पडुच्च जहन्नेणं एक्कं समयं उक्कोसेण देखणा पुवकोंडी' धर्मचरण-चारित्रधर्म प्रतीत्य-आश्रित्य जघन्येनं एक समयमवस्थानम् उत्कर्षेण देशोना पूर्वकोटिपर्यन्तं मनुष्य स्त्रिया मनुष्यस्त्रीरूपेणावस्था
प्रमाण देशोन पूर्वकोटि अधिक तीन पल्योपम का है, इसका स्पष्टीकरण इस प्रकार हैं- एक पूर्वकोटि की आयु वाली पूर्वविदेह की मनुष्य स्त्री हो और वह किसी के द्वारा भरतादि क्षेत्र में एकांत सुषमादिकाल के सद्भाव के समय में अपहृत कर आई गई हो तो ऐसी स्थिति में वह यद्यपि महाविदेह क्षेत्र में उत्पन्न हुई है तब भी वह भरतादि क्षेत्र में ले आने के कारण भरत क्षेत्र की हैं या ऐवत क्षेत्र की है इस प्रकार से कही जाने लगेगी अव वहाँ वह एक कोटी पूर्व की आयु तक जीवित रहकर अपनी आयु के क्षय से मरी और उसी भरतादि क्षेत्र में एकान्त सुषमादि काल के प्रारम्भ में वह मनुष्य स्त्री रूप से रहने का काल देशोनपूर्व कोटि से अधिक तीन पल्योपम का आजाता है "धम्मचरणं पडुच्च जहन्नेणं एक्कं समयं उक्कोसेणं देसूणा पुव्वकोडी" चारित्र धर्म को लेकर इसके अवस्थान काल का प्रमाण जधन्य से तो एक समय का है और
माइ देसूणं पुवकोडी अब्भहियाई उत्कृष्टथी मान अवस्थानानु प्रभा शानપૂર્વ કટિ અધિક ત્રણ પલ્યોપમનું છે. આ કથનનું સ્પષ્ટીકરણ આ પ્રમાણે છે– એક પૂર્વકેટિના આયુવાલી પૂર્વ વિદેહની અથવા અપરવિદેહની મનુષ્ય સ્ત્રી હોય અને તે કેઈની માફત ભરત વિગેરેમાં એકાંત સુષમાદિકાલના સદ્ભાવના સમયમાં અપહત-હરણ કરીને લઈ આવવામાં આવી હોય તે એવી સ્થિતિમાં તે જે કે- મહાવિદેહ ક્ષેત્રમાં ઉત્પન્ન થઈ હોય તે પણ તે ભરત વિગેરે ક્ષેત્રમાં લઈ આવવાના કારણે ભરત ક્ષેત્રની છે. અથવા અરવત ક્ષેત્રની છે. તેમ કહેવામાં આવશે. હવે ત્યાં એક કટિપૂર્વની આયુષ્ય સુધી જીવતી રહીને પિતાના આયુષ્યના ક્ષયથી મરે અને એજ ભરત વિગેરે ક્ષેત્રમાં એકાંત સુષમાદિ કાળના પ્રારમ્ભમાં તે મનુષ્ય સ્ત્રીપણાથી ઉત્પન્ન થઈ જાય તે આ પરિસ્થિતિમાં તેનું મનુષ્ય स्त्रीपणाथी रवाना शानपूर्वरिथी अधि४ पल्यापभने। मावीय छ. "धम्म चरणं पडुच्च जहण्णेणं एक्कं समयं उक्कोसेणं देसूणा पुव्वकोडी" यास्त्र धमन सन તેના અવસ્થાનકાળનું પ્રમાણ જઘન્યથી તે એક સમયનું છે. અને ઉત્કૃષ્ટથી દેશોનપૂર્વ
જીવાભિગમસૂત્રા
