Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 12 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
भगवती सूत्रे
सागारः, सागार एव सागरिकः - शय्यातरः तादृश सागारिकस्यावग्रहः सागारिकाaur :, ' साहम्मिय उग्गहे' साधार्मिकाभ्ग्रहः समानो धर्मों येषां ते साधर्मिकाः, समानेन एकप्रकार केण धर्मेण चरन्ति शास्त्रमर्यादानतिक्रमेण धर्मानुष्ठानं कुर्वन्ति ये ते साधार्मिकाः, तत्र गृहस्थापेक्षया गृहस्था एवं साधार्मिकाः साध्यपेक्षया साधव एव साधर्मिकाः तेषां पश्चक्रोशं परिमाणं क्षेत्रं तत्र वर्षेतरकाले एक मासं वर्षाकाले चतुरः मासान् पंचक्रोशप्रमाणकमेव क्षेत्रं साधार्मिकावग्रहः । 'जे इमे भज्जताए समणा जिग्गंथा विहरंति' ये इमे भदन्त अद्यश्वे श्रमणा निर्ग्रन्था विहरन्ति 'एएसि णं अहं उग्गहं अणुजाणामि' एतेभ्यः खलु अहमवग्रहमभ्यनुजानामि, सांप्रतिकेभ्यो विहाद्भयः साधुभ्योऽवग्रहविषयिणीमनुज्ञां ददा
६०
वह सागोर है । यह सागार ही सागरिक शय्यातर - है ऐसे सागरिक जो अवग्रह है वह सागारिकावग्रह है । 'साहम्मिय उगाहे' जिनका धर्म समान होता है उनका नाम साधर्मिक है । समान एक प्रकार के धर्म से जो चरते हैं - शास्त्रमर्यादा के अनुरूप धर्मानुष्ठान करते हैंवै साधार्मिक हैं। इनमें गृहस्थ की अपेक्षा गृहस्थ एवं साधु की अपेक्षा साधु साधार्मिक हैं। इनका पांच कोशपरिमित क्षेत्र है वर्षा काल से भिन्नकाल में एक मास का और वर्षाकाल में ४ मासका इस प्रकार यह पांच कोश परिमित क्षेत्र ही साधर्मिकावग्रह है। ये पांच अवग्रह सुनकर इन्द्र भगवान् से बोला- हे भदन्त ! 'जे इमे अज्जन्ताए समणा निग्गंधा विहरंति' जो ये इस श्रमण निर्ग्रन्थ बिहार कर रहे हैं। 'एएसिं अहं उग्गहं अणुजाणामि इन्हें मैं अवग्रह विषयिणी आज्ञा प्रदान રીક–ીયાતર છે. એવા સાગરીકના જે અવગ્રહ છે તે સાગારિકાવગ્રહ છે.
साइम्मिय उ ” જેમના ધમ એક સરખા હાય છે તેનું નામ साधમિČક છે. સમાન-એક પ્રકારના ધર્માંથી જે રહે છે, શાસ્ત્રમર્યાદા અનુસાર ધર્માનુષ્ઠાન કરે છે તે સાર્મિક છે. તેમાં ગ્રહસ્થની અપેક્ષાએ ગ્રહસ્થ, અને સાધુની અપેક્ષાએ સાધુ સાધર્મિક છે. તેમનું પાંચ¥ાસ પ્રમાણુ પરિમિત ક્ષેત્ર છે તે વર્ષાકાળથી ભિન્નકાળમાં (બીજા સમયમાં) એક માસનુ અને વર્ષાકાળમાં ચાર મહિનાનું એ રીતે આ પાંચકાષ પરિમિત ક્ષેત્ર જ સાધમિકા અવગ્રહ ને. એ પાંચ અભિગ્રહ સાંભળીને ઇન્દ્રે ભગવાનને કહ્યુ હું भगवन् ! “जे इमे अज्जत्ताए समणा निग्गंथा विहरंति ” ने मा श्रमाशु निर्थ थ विहार अरे छे. “ एएसि अहम् उग्गहं अणुजाणामि " तेभने हुं भवथड संधी आज्ञा आयु छु वुडीने तेथे “ समणं भगवं महावीरं वंद
66
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૨
