Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 12 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०१८ उ०१ सू०१ प्रथमाप्रथमत्वे दृष्टिद्वारम् ५६९ जहा सम्मदिट्टी” सम्यग् मिथ्यादृष्टिरेकस्वपृथक्त्वेन यथा सम्यग्दृष्टिः, सम्यग्मिथ्यादृष्टिीव एकवचनबहुवचनाभ्यां सम्यग्दृष्टिवदेव विवेचनीयः सम्यग्दर्शनस्य प्रथमद्वितीयादिलाभापेक्षया कदाचित्पथमा अपि कदाचिदप्रथमा अपि। सम्यग्दृष्टिमूत्रापेक्षयाऽत्र यदै लक्षण्यं तद्दर्शयति-"नवरं जस्स अस्थि सम्मामिच्छत्तं" नवरं यस्यास्ति सम्यग्मिथ्यात्वम् यस्य जीवस्य मिश्रदृष्टि भवेत् तस्यैव तथात्वं, पथमत्वमपि अप्रथमत्वमपि भवतीति वर्णनीयम् ।
॥इति षष्ठं दृष्टिद्वारम् ॥६॥ अथ सप्तमं संयतद्वारमाह-'संनए जीवे" इत्यादि । "संजए जीवे मणुस्से य एगतपुहुत्तेण जहा सम्मट्ठिी" संयतो जीवो मनुव्यश्च एकत्वपृथक्त्वेन यथा सम्यग्दृष्टिः, सम्यग्दृष्टिमूत्रवदिहापि विचार: दिहि एगत्तपुहृत्तेण जहा सम्मदिट्ठी' सम्यमिथ्यादृष्टि जीव एकवचन एवं बहुवचन को लेकर सम्यग्दृष्टी के जैसा कदाचित् प्रथम भी हैं और कदाचित् अप्रथम भी हैं। प्रथम सम्यग्मिथ्यादर्शनलाभ की अपेक्षा प्रथम है । और द्वितीय आदिवार में प्राप्त करने की अपेक्षा से अप्र. थम भी हैं । सम्यग्दृष्टि सूत्र की अपेक्षा से जो यहां अन्तर है, उसे दिखाने के लिये 'नवरं जस्स अस्थि सम्मामिच्छत्तं' ऐसा कहा है कि जिस जीव को सम्यगमिथ्यात्व है-मिश्रदृष्टि है-उसी जीव में प्रथमता और अप्रथमता भी होती है ऐसा वर्णन करना चाहिये'
॥छट्ठा दृष्टिद्वार समाप्त ॥
सातवां संयतद्वार सातवें इस संयत द्वार में गौतमने प्रभु से ऐसा पूछा है-'संजए जीवे मणुस्से य एगत्तपुहुत्तेण जहा सम्म हिट्ठी' हे भदन्त ! संयत जीव दिवी" सभ्य भियाट मेयन भने महुवयनथी सभ्य દષ્ટિએ પ્રમાણે કદાચિત્ પ્રથમ અને કદાચિત્ અપ્રથમ પણ છે. પ્રથમ સમ્યફ પણાની પ્રાપ્તિની અપેક્ષાએ પ્રથમ છે. અને બીજા ત્રીજા વિગેરે સમયે પ્રાપ્ત કરવાની અપેક્ષાએ તે અપ્રથમ પણ છે. સમ્યગુ દષ્ટિ સૂત્રથી અહિયાં २ मिन्नता छ, ते मतावा "नवरं जस्स अस्थि सम्मामिच्छत्त" मा પ્રમાણે કહ્યું છે કે–જીવને સમ્યફ મિથ્યાત્વ છે-મિશ્રદષ્ટિ છે, તેજ જીવમાં પ્રથમતા અને આ પ્રથમતપણુ પણ હોય છે. એ પ્રમાણેનું વર્ણન સમજવું
છે છતુ દષ્ટિદ્વાર સમાપ્ત છે સાતમા સંયત દ્વારમાં ગૌતમ સ્વામીએ પ્રભુને એવું પૂછ્યું છે કે-- "संजए जीवे मणुस्से य एगत्तपुहुत्तेण जहा सम्मदिद्वी" हे भगवन् सयत
भ०७२
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૨