Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 12 Sthanakvasi

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 700

भगवतीसूत्रे -'तं जहा' तयथा-'मूलप गडिबंधे य उत्तरपगडिबंधे य' मूलप्रकृतिबन्धश्चोत्तरप्रकृतिबन्धश्च त । नेरइयाणं भंते ! णाणावरणिस्स कम्मरम कइविहे भावबंधे पन्नत्ते' नैरयिकाणां भदन्त ! ज्ञानावरणीयस्य कर्मणः कतिविधो भावबन्धः प्रज्ञप्तः ? 'मागंदियपुत्ता ! दुविहे भावबंधे पन्नत्ते' माकन्दिकपुत्र ! द्विविधो भावबन्धः प्रज्ञप्तः, 'तं जहा' तद्यथा-'मलपगडिबंधे य उत्तरपगडिबंधे य' मूलप्रकृतिबन्धश्च उत्तरप्रकृतिबन्धश्च इत्युत्तरम् । 'एवं जाव वेमाणियाण एवं यावद्वैमानिकानाम् , एकेन्द्रियादारभ्य वैमानिकपर्यन्तजीवानां सम्बन्धिज्ञानावरणीयस्य कर्मणो मूल प्रकृत्युत्तरपकृतिनाम भाववन्धौ भवत इति । 'जहाणाणावरणिज्जेणं दंडओ भणिो यथा ज्ञानावरणीयेन दण्ड को भणितः, 'एवं जाव आराइएणं भाणियो' एवं यावदन्तरायिकेग भणितव्यः, यथा ज्ञानावरणीयकर्मणो द्विपकारकभावबन्धघटितदण्डकस्य वक्तव्यता कथिता तथैव दर्शनावरणीय कर्मत आरभ्य वेदनीयमोहनीया. युष्कनामगोत्रान्तरायकर्मपर्यन्तमपि दण्डको भणितव्य एवेति भावः। ॥मू० ४॥ उसका भाववन्ध वहां दोनों प्रकार का है। मूलप्रकृतिरूप भी है और उत्तरप्रकृतिरूप भी है। 'एवं जाव वेमाणियाणं' इसी प्रकार का कथन एकेन्द्रिय से लेकर वैमानिक पर्यन्त जीवों के संबन्धी ज्ञानावरणीय कर्म के भावयन्ध के विषय में भी जानना चाहिये । अर्थात् वहां पर ज्ञानावरणीव कर्म के दोनों प्रकार होते हैं । 'जहा णाणावरणिज्जेणं दंडओ
भणिओ' जैसा यह दण्डक ज्ञानावरणीय कर्म के सम्बन्धमें भावबन्ध विषयक कहा गया है । उसी प्रकार का दण्डक शेष दर्शनावरणीय, वेदनीय, मेाहनीय, आयु, नाम, गोत्र और अन्तराय के भाववन्ध के दोनों प्रकार के सम्बन्धमें कह लेना चाहिये । सू० ४ ॥ माम त्या भन्ने प्रश्न ह्यो छे. 'एवं जाव वेमाणियाण' मा પ્રમાણેનું કથન એકેન્દ્રિયથી આરંભીને વૈમાનિક સુધીના જીના સંબંધમાં જ્ઞાનાવરણીય કર્મના ભાવબંધના વિષયમાં સમજવું. અર્થાત્ ત્યાં જ્ઞાના१२वीय भने ला५५ २ २थी थाय छे. 'जहा णाणावरणिज्जेणं दंडओ भणिओ०' ज्ञानावरणीय भना समयमा २ प्रमाणे या नाम વિષયને દંડક કહેલ છે. તે જ પ્રમાણે ને દંડક બાકીના દર્શનાવર यीय, वनीय, माखनीय, भायु, नाभ, गोत्र मन भतराय 3 24 8 tilના કર્મને બન્ને પ્રકારના ભાવબંધને સંબંધ સમજ એ સૂત્ર છે
શ્રી ભગવતી સૂત્ર: ૧૨