Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 12 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रमेयर्चान्द्रका टीका श० १६ उ० ८ सू० ३ पुरुषक्रियाविशेषनिरूपणम् २९७ च खलु स पुरुषो वर्ष वर्षति, वर्ष नो वर्ष तीति हस्तं वा पादं वा बाहु वा ऊरु वा आकुश्वयति वा प्रसारयति वा तावत् खलु स पुरुषः कायिक्या यावत् पञ्चभिः क्रियाभिः स्पृष्टः ।। मू० ३॥ ___टीका-'पुरिसे णं भंते' पुरुषः खलु भदन्त ! 'वासं वासइ' वर्ष वर्षतिवृष्टिर्भवति 'वासं नो वासइ' वर्ष न वर्षति-वृष्टिर्न भवति इति एवं ज्ञातुम् 'हस्थं वा पायं वा बाहुं वा ऊरुवा' हस्तं वा पादं वा बाहुं वा ऊरं वा 'आउहा वेमाणे' आकुश्चयन् वा 'पसारेमाणे वा' प्रसारयन् वा 'कइकिरिए' कतिक्रिया हे भदन्त ! यदि कश्चित्पुरुषः मेघो वर्षति नवेति ज्ञातुं हस्तपादादिकमाकुश्चयेत् मसारयेद्वा तदा तस्य कतिक्रियाः भान्तीति पश्नः । भगवानाह-'गोयमा' इत्यादि । 'गोयमा' हे गौतम ! 'जावं च णं से पुरिसे' यावत् खलु स पुरुषः 'वासं वासइ नो वासं वासइ' वर्ष वर्षति वर्ष नो वर्षति इति ज्ञातुम् 'हत्थं वा
इससे पूर्व परमाणु का क्रिया विशेष कहाः गया है। इस प्रकार क्रिया के अधिकार से ही अब क्रियासूत्र कहा जा रहा है
'पुरिसे णं भंते ! वासं वासह, वासं नो वासई' इत्यादि ।
टीकार्थ-(पुरिसे णं भंते! वासं वासइ, वासं नो वासइ) हे भदन्त! वृष्टि हो रही है या नहीं हो रही है । 'त्ति हत्थं वा पायं वा बाहुवा उरुं वा अउद्यावेमाणे वा पसारेमाणे वा कइकिरिए' यह जानने के लिये हाथ, पैर, बाहु अथवा जांधों को-घुटनों को सकोड़ता है या पसारता है तो वह कितनी क्रियाओवाला होता है ? 'गोयमा ! जावं च णं से पुरिसे वासं वासइ, वासं नो वासह त्ति हत्थं वा जाव उमं वा अउहावेइ वा पसारेई वा तावं च णं से पुरिसे' हे गौतम ! जो पुरुष वृष्टि हो रही है या नही हो रही है इस बात को जानने के लिये अपने
આનાથી પહેલાં પરમાણની ક્રિયા વિશેષના સંબંધમાં કહેવામાં આવ્યું છે. એ રીતે કિયાના અધિકારથી જ હવે ક્રિયા સૂત્રનું કથન ४२पामा भाव छ “पुरिसे ण भेते ? वासं वासई" त्यादि।
टी -'पुरिसे णं भंते वास वासइ, वासं नो वासइ' 3 भगवन् वृष्टि (वरसह) वर्षी २wो छ नयी १२सता 'त्ति हत्थं वा पायं वा बाहुं वा उहं वा अउट्टावेमाणे वा पसारेमाणे वा कइ किरिए” ते गा माटे हाथ, ५, બાહ અથવા જાઘન-ઘેટાને સંકેડે છે કે ફેલાવે છે તો તે કેટલી लियामा पागे। थाय छ ? “गोयमा जावं च णं से पुरिसे वासं वासइ वासं नो वासइत्ति हत्थं वा जाव उरूं वा आउट्टावेइ वा पसारेइ वा तावं च णं से पुरिसे" 3 गौतम ! २ १२५ १२साह १२से छे है नथी १२सते ते ! भाटे
શ્રી ભગવતી સૂત્ર: ૧૨