Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 12 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
५१४
भगवतीस्त्रे
वायुकायिकानां चत्वारः समुद्घाताः प्रज्ञप्ताः 'तं जहा' तद्यथा 'वेयणासमुग्याए जाव वेउब्वियसमुग्धाए' वेदनासमुद्घातो यावत् क्रियसमुद्घातः, अत्र याव. स्पदेन कषायसमुद्घातमारणान्तिकसमुद्घातयोग्रहणं, तथा च वेदनासमुद्घातः कषायसमुद्घाता, मारणान्तिकसमुद्घातः, वैक्रियसमुद्घातः, इमे चत्वारः समुद्घाताः वायुकायिकानां भवन्ति पृथिवीकायिकादीनां तु त्रय एवं कथिता इत्युभयो ३ लक्षण्यमिति । 'मारणंतियसमुग्धाएणं समोहणमाणे देसेण वा समोहणइ०' मारणान्तिकसमुद्घातेन समवहनन् देशेन वा समवहन्ति सर्वेण वा समवहन्ति । 'सेसं तंवेव' शेष तदेव यत् पूर्व प्रतिपादितम् इहापि तदेवानु सन्धेयम् यदि देशेन समवहन्ति तदा पूर पुद्गलग्रहणं करोति पश्चादुत्पद्यते यदि चा सर्वेण समवहन्ति तदा पूर्व समुत्पद्यते तदनन्तरम् आहारपुद्गल ग्रहणं करोति इति रत्नप्रभातो मारणान्तिकसमुद्घातेन वायुकायिको जीवः सौधर्मकल्पे उप. पद्यते तत्र यदि देशेन समवहन्ति तदा पूर्व पुद्गलग्रहणं कृत्वा पश्चाद्दुत्पद्यते, यदि सर्वेण समवहन्ति तदा पूर्वमुत्पय पश्चादाहारपुद्गलानां ग्रहणं करोतीति 'जाव अहे चत्तारि समुग्घाया पण्णत्ता' हे गौतम! जैसा कथन पृथिवीकायिक जीव के उत्पाद विषय में किया गया है वैसा ही कथन वायुकायिक जीव के उत्पाद के सम्बन्ध में भी कर लेना चाहिये। उस कथन की अपेक्षा इस कथन में केवल चार समुद्घातों को लेकर ही विशेषता है। क्योंकि वायुकायिक में चार समुद्घात कहे गये हैं 'तं जहां-जो इस प्रकार से हैं-'वेयणा समुग्घाए जाव वेउब्वियसमुग्घाए' वेदनासमुद्घात यावत् बैंक्रियसमुद्घात 'मारणतियसमुग्घाएणं समोहणमाणे देसेण वा समो. हणइ० सेसं तं चेव जाव अहेसत्तमाए समोहमओ ईसिप०भाराए उववाएयव्यो सेवं भंते ! सेवं भंते !त्ति' मारणांतिक समुदघात से समवहत हुआ પ્રમાણેનું કથન કરવામાં આવ્યું છે, એ જ પ્રમાણેનું કથન વાયુકાયિક જીવના ઉત્પાદના સંબંધમાં પણ કરી લેવું તે કથનની અપેક્ષાએ આ કથનમાં એટલે
वायुविमा या२ समुद्धात छे, मेसी विशेषता छे. "तं जहा" ते मा प्रमाण छ. "वे यणासमुग्घाए जाव विउव्वियसमुग्घाए" वहना समुद्धात यावत् वैठिय समुद्धात "मारणंतियसमुग्याएणं समोहणमाणे देसेण वा समो. हणइ० सेसं तं चेव जाव अहे सत्तनाए समोहओ ईसिपब्भाराए उववाएयव्यो सेवं भंते ! सेवं भंते ! त्ति" मान्ति समुधातथी समत-समुद्धात કરીને ઉત્પન્ન થયેલ તે વાયુકાયિક જીવ ટેશથી પણ સમવહત થાય છે. અને
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૨