Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 12 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
२५०
____भगवतीसरे कोष्ठपुटानाम् ‘जाव के यइपुडाण वा' यावत्केतकीपुटानां वा केतकी 'केवडा' इति प्रसिद्धः सुगन्धवनस्पतिविशेषः तस्याः पुटाः पुटिकाः इति केतकी पुटा स्तेषां केतकीपुटानाम् यावत् पदेन 'पत्तपुडाण वा, चोयपुडाण वा, तगर पुडाण वा' इत्येषां सङ्ग्रो भातीति तत्र पत्रपुटानां तमालपत्रपुटानाम् , चोयपुटानाम् 'चोय' इति त्वक तज' दालचिनी इति भाषापसिद्धो गन्धद्रव्यविशेषः तस्य पुटाः पुटिकास्तेषाम् , तगरपुदानाम्-तगरः सुगन्धकाष्ठविशेषः, तस्य पुटस्तेषाम् । 'अणुवायंसि' अनुवाते-वातो-वायुस्तदनुसारेण नीयमानानाम् अनु= अनुकूलो वातो यत्र तद् अनुवातं-तस्मिन् अनुवाते अनुकूलवातस्थाने यं देशमाश्रित्य वायुः संचरति तत्रेत्यर्थः 'उमिज्जमाणाणं वा' उद्भिद्यमानानाम् उत् पावल्येन भिद्यमानानां विदीर्यमाणानाम् अथवा उत्-ऊवं विदीयमाणानाम् 'जाव' यावद् इहापि यावत्पदेन 'निभिज्नमाणाण वा उकिरिज्जमाणाणं वा को-कोष्ठ में जो सुगन्ध द्रव्य का समूह पकाया जाता है उसका नाम कोष्ठ है इसकी जो पुटिका-पुडिया होती है उसे कोष्ठ पुट कहा गया है-ऐसे इन कोष्ठ के पुटों को 'जाव केयइपुडाण वा' यावत् केतकी के पुटों को-केतकी जिसे भाषा में केवडा कहा जाता है-यह एक सुगन्धित वनस्पति विशेष है-इसकी जो पुट-पुडिया है। उसका नाम केतकी पुट है। इस केतकी के पुटों को तथा यावत्पद ग्राह्य पत्तपुडाण वा, तगरपुडाण वा चोयपुडाण वा' पत्रपुटों को तमाल पत्र पुटों को, स्वक पुटों को दाल चिनी के पुटों को तगर के पुटों को, सुगन्धकोष्ठ विशेष के पुटों को, 'अणुवायंसि उभिज्जमाणाणं वा' अनुकूलवायु के अनुसार जिस स्थान को
आश्रित करके वायु चल रही हो उस स्थान पर ले जाकर 'उभिज्जमाणाणं वा' अच्छी प्रकार से विदीर्ण किये जाने पर तथा यावत्पद કે કેષ્ઠમાં જે સુગન્ધ દ્રવ્યનો સમૂહ પકવવામાં આવે છે, તેનું નામ કેષ્ઠ છે તેની જે પુટિકા-પડિ હોય છે તેને કેષ્ઠપુટ કહેવામાં આવે છે એવા આ
हना पुटीमा 'जाव केयइपुडाण वा' यावत् उती पुटाने हैती-रेन भाषामा કેવડ કહેવામાં આવે છે. આ એક સુગંધી વાળી વનસ્પતિ છે. એના જે પુટ હોય તે કેતકી પુટ કહેવાય છે. તે કેતકીના પુટને તથા યાવતુ પદથી 'पत्तपुडाण वा चोयपुडाण वा, तगरपुडाण वा' पत्र टोने मेट तमाल પત્રના પુટને વૈકુ અને ટગરના પુટને અને સુગંધિત કાષ્ઠના धुटार 'अणुवायसी उभिज्झमाणाणं वा' मनुज ५१ प्रमाणे २ स्थानने माश्रय श२ ५वन याती रह्यो ते स्थान ५२ ASUR 'उभिज्जमाणा' सारी रीत विही शने मडियां यावत् ५६थी 'निभिज्जमाणाणं वा उक्कि
શ્રી ભગવતી સૂત્ર: ૧૨