________________
ધર્મના પ્રભાવ
એ સાધુધમ ને પ્રાપ્ત કરવાના પરિણામ એ ગૃહસ્થ ધર્મ છે. એને દેશવિરતિ ચારિત્રધમ કહે છે. કહ્યું છે કે
साधुधर्माभिलाषारूप आत्मपरिणामः श्रावकधर्मः ।'
(
૩૧
(
સાધુધમ પાળવાના અભિલાષરૂપ આશય જેમાં છે, તે શ્રાવકધમ છે. '
સજીવેાના હિતના આશયરૂપ અમૃત છે લક્ષણ જેનું, એવા આત્મપરિણામ તે સવિરતિ ચારિત્રધમ છે. આ પરિણામને આત્મામાં સ્થિર રાખવા માટે સામાયિક આદિ વિશુદ્ધ ક્રિયાની જરૂર છે.
પ્રાણીમાત્રના કલ્યાણની, હિતની ભાવના, હિતને આશય અથવા સર્વ જીવાને દુ:ખમુક્ત કરી, પરિપૂર્ણ સુખ પ્રાપ્ત કરવાના આત્મામાં રહેલા જે ભાવ, તે ભાવની શુદ્ધિ અને પુષ્ટિ માટે શાસ્ત્રમાં દશ પ્રકારનેા ચારિત્રધર્મ ઉપદેશ્યેા છે.
આવે। અમૃત પરિણામ ત્યારે જ ટકે કે જ્યારે શુદ્ધ રીતે દશ પ્રકારના ચારિત્રધર્મનું પાલન જીવનમાં હાય. જેમ કે જો ક્ષમાગુણ હોય તે જ સર્વાં પ્રાણીવિષયક કલ્યાણના ભાવ ટકી રહે અને જો ક્ષમા ગુણ ન હાય તે અપરાધી ઉપર કાપ થાય અને તેની સાથે જ તે શુદ્ધભાવ તૂટી પડે.
તેવી રીતે જો માવ, માનત્યાગ હાય તે જ ક્ષમા રહી શકે. માખણ જેવી મુલાયમ નમ્રતા, હૃદયને ઓદ્ર
