________________
જ્ઞાનક્રિયાભ્યાં મેક્ષા
૧૧૧ સાચું જ્ઞાન ક્રિયા સહિત જ હોય છે. સાચી ક્રિયા, જ્ઞાનપૂર્વક જ થાય છે.
એ રીતે ક્રિયા અને જ્ઞાન, જળ અને રસની જેમ પરસ્પર મળેલાં જ હોય છે.
જળ અને તેનો રસ એ જેમ છૂટાં પાડી શકાતાં નથી, તેમ સમ્યક જ્ઞાન અને સમ્યફ ક્રિયા પણ એકબીજાથી જુદાં પાડી શકાતાં નથી.
સંપત્તિહીન દરિદ્ર માણસ જે ચિંતામણિ રત્નના સ્વરૂપને જાણનારો હોય તો તેની પ્રાપ્તિના ઉપાયને છોડીને બીજી પ્રવૃત્તિ કરી શકે જ નહિ અને જે કરે તો તે ચિંતામણિ રત્નના સ્વરૂપને જાણનારો છે એમ કહેવાય જ નહિ.
તેમ અશુદ્ધ અવસ્થામાં રહેલો આવ, અશુદ્ધ અવસ્થાના દુઃખને અને શુદ્ધ અવસ્થાના સુખને ખરેખર જાણતો હોય, તો અશુદ્ધ અવસ્થા ટાળીને શુદ્ધ અવસ્થા મેળવવાના ઉપાયમાં પ્રવૃત્તિ કર્યા સિવાય રહી શકે જ નહિ.
એ ઉપાયનું નામ જ કિયા છે.
તથા શુદ્ધ અને અશુદ્ધ અવસ્થાનાં સ્વરૂપનું સાચું ભાન તેનું નામ જ જ્ઞાન છે.
જેમ મોક્ષની બાબતમાં તેમ સંસારના પ્રત્યેક કાર્યની સિદ્ધિમાં પણ જ્ઞાન અને કિયા પરસ્પર મળેલાં જ હોય છે.
