________________
૨૮૨
ઈશ્વરપ્રાથના કરનારે ઈશ્વરની મહત્તા સ્થાપિત કરતો નથી, પણ પિતાની અઘટિત અને ક્ષુદ્ર યાચના વડે ઈશ્વરના દરજજાને હલકો પાડનાર થાય છે.
દુન્યવી ઉત્તમ આત્માઓ પાસે પણ ક્ષુદ્ર કાર્ય કરવાની યાચના સહસા કઈ કરી શકતું નથી, તે પરમ પરમેશ્વર પાસે હલકા પ્રકારનાં સ્વાથી કાર્યો કરવાની ઈચ્છા અત્યંત કનિષ્ઠ કોટિની કેમ ન બને?
દુઃખનિવારણની યાચના સ્વાર્થ પરાયણતાવાળી છે, જ્યારે પાપવનની યાચના પરમાર્થ પરાયણતાને સૂચવનારી છે. એ કારણે ઈશ્વરની સહાયથી પાપરહિત બનવાની ઈચ્છા સિવાય બીજી કોઈ પણ ઈચ્છા કરવી એ ઈશ્વરની ભક્તિરૂપ નહિ પણ આશાતના રૂપ જ છે.
પ્રાર્થનીય વસ્તુનું સ્વરૂપ સ્પષ્ટ થયા પછી ઈશ્વરપ્રાર્થનાને અધિકારી પુરુષ કેવો હોવો જોઈએ, એ વાત આપોઆપ સમજાઈ જાય છે.
ઈશ્વરપ્રાર્થનાને અધિકારી પુરુષ આ મુજબની લાયકાતવાળે જોઈએ?
(૧) દુઃખનું કારણ પાપ જ છે, એવી અટલ શ્રદ્ધાવાળો હો જોઈએ. | (૨) પાપરહિત બનવા માટે ઈશ્વરનું પ્રણિધાન એ જ એક સર્વોત્તમ ઉપાય છે, એવી દઢ પ્રતીતિવાળો હવે જોઈએ.
(૩) ઈશ્વરપ્રાર્થનાની પાછળ પાપરહિત બનવા સિવાય બીજી એક પણ ઈચ્છાને ધારણ કરનારો નહિ
