________________
૧૨
તરવહન જ સર્વોત્કૃષ્ટ ભાવ મંગલ જૈન શાસ્ત્રોમાં સર્વ પ્રકારનાં ભાવ મંગલેમાં સર્વોત્કૃષ્ટ ભાવ મંગલ “શ્રી પંચ પરમેષ્ઠી નમસ્કારને કહેલ છે, તેનાં મુખ્ય બે કારણે છે.
એક તો “પંચ પરમેષ્ઠી નમસ્કાર એ સ્વયં “ગુણ”. સ્વરૂપ છે. ને બીજુ એ કે, તે ગુણેના બહુમાન સ્વરૂપ
અહિંસા, સંયમ અને તપ તથા સ્વાધ્યાય, ધ્યાન અને જ્ઞાન વગેરે સ્વયં ગુણરૂપ છે, પણ ગુણેના બહુમાન સ્વરૂપ નથી.
જ્યારે શ્રી પંચ પરમેષ્ઠી નમસ્કાર એ સર્વ સદ્ગુણોમાં શિરોમણિ જે “વિનય સદ્ગુણ છે, તેના આદર અને પાલન સ્વરૂપ છે.
મોક્ષનું મૂળ વિનય છે. વિનય વિના જ્ઞાન નથી. જ્ઞાન વિના દર્શન નથી. દર્શન વિના ચારિત્ર નથી. ચારિત્ર વિના મોક્ષ નથી. મતલબ કે, મોક્ષને માટે ચારિત્રની જરૂર છે, ચારિત્ર માટે શ્રદ્ધાની જરૂર છે. શ્રદ્ધા માટે જ્ઞાનની જરૂર છે અને જ્ઞાન માટે વિનયની જરૂર છે.
ગ્યને વિનય એ સવિનય છે. શ્રી પંચ પરમેષ્ઠી નમસકારમાં તાવિક ગુણેને ધારણ કરવાવાળી વિનયને પાત્ર, ત્રિકાળ અને ત્રિલેકવર્તી સર્વ વ્યક્તિઓને નમસ્કાર કરવામાં આવે છે. શ્રી પંચ પરમેષ્ઠી નમસ્કારમાં, નમસ્કારને એગ્ય વ્યક્તિઓ, સર્વ પ્રધાન હોવાથી તેમને થતું નમસ્કાર એ, સર્વમંગલેમાં પ્રથમ મંગલ સ્વરૂપ અને